stateczność prętów prostych

347

12. Stateczność prętów prostych

TABLICA 26. Wartości współczynników /i i *1 dla różnych rodzajów podparcia pręta

TABLICA 27. Wartość smuklości granicznej ł_gr i stałych a, b i c do wzoru ,611 (stałe a, b i c w MPa)

Materiał	*'gr	a	b	c
Stal 0 małej zawartości węgla (St3)	105	310	1,14	—
Stal 0 zawartości węgla 0,28-4-0,37% (St5)	100	464	3,617	—
Stal niklowa do 5% Ni	86	470	2,3	—
Żeliwo	80	776	12	0,053
Drewno miękkie (świerk)	100	29,3	0,194	—

n²EI_ml„

jest smukłością graniczną określoną wzorem

gdzie: E—współczynnik sprężystości wzdłużnej, jR/f — maksymalne naprężenie, dla którego można przyjąć ważność prawa Hooke’a (granica proporcjonalności materiału).

Wartości A„_r dla niektórych materiałów podano w tabl. 27.

W przypadku wyboczenia sprężystego (A ^ A_fl,) silę krytyczną P_kr oblicza się ze wzoru Eulera

El „i t n

l²

gdzie rj -»    ^ — współczynnik zależny od spo

sobu podparcia pręta (tabl. 26).

Warunek wytrzymałościowy na wybo-czertie niesprężyste można przedstawić w postaci

P    Okr

— < -

A    x_w gdzie: P —siła osiowa ściskająca pręt, A — pole przekroju poprzecznego pręta, o_kr naprężenie krytyczne przy wyboczeniu zależne od materiału i smukłości ż pręta, x_w — stopień bezpieczeństwa na wyboczenie.

Naprężenie krytyczne (J_kr w poprzecznym przekroju pręta można obliczyć z empirycznego wzoru Tetmajera t Jasińskiego

a_it = a-M + a²    t⁶¹l gdzie a, b, c — stałe zależne od materiału (tabl. 27).