img@33 (2)

29

R. II. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE Z MIERNICTWA

Tablica 3. Niedokładność pomiaru i ó_p w \j.m dla różnych przyrządów pomiarowych

	Klasa dokładności płytek wzorcow.		Górne	granice zakresu pomiarowego				mm
Nazwa przyrządu		10	I; 1 1	I	120 1	ISO	260	360	500
Optimcr (pomiary wymiarów	II	0,35	0,5	0,6	0,8	0,9	1,2	1,4	1,8
zewnętrznych)	III	0,4	0,6	0,8	1,0	1,2	1,8	2,5	3,0
Jw. (pomiary wymiarów we-	II	—	0,9	1,1	1,3	1,4	1,6	-
wnętrznych)	III	—	1,0	1,3	1,6	1,8	2,3		_
Maszyna pomiarowa	MSeK	1,0	1,3	1,6	2,0	2,5	4,0	5,0	6,0
Mikroskop warsztatowy		5,0	5,0	—				_
Uniwersalny mikroskop po-
miarowy	—	1,5	2,0	2,5	2,5	3,0	3,5	—	: _
Minimetr o działce 1 pim	II	0,5	0,7	0,8	0,9	1,0	1,2	1,5	1,8
	III	0,6	0,8	1,0	1,2	1,4	2,0	2,5	3,0
Jw. o działce 2	III	1,0	1,2	1,4	1,5	1,6	2,2	3,0	3,5
Mikrometr z wbudowanym							s
czujnikiem dźwigniowym	■ MH	3,0	4,0		-i.	W: "	| j	_
Mikrometr 0 kl.	■ ' '	4,5	5,5	6,0	7,0	8,0	10	12	15
Jw. I kl.	m i	7,0	8,0	9,0	10	12	15	20	25
Jw. II kl.	—	12	13	14	15	18	20	25	35
Glębokościomicrz mikromc-
tryczny		14	16	18	22			_	—
Średnicówka mikrometryczna	—.			18	20	22	25	30	35
Suwmiarka z noniuszem 0,02		!
mm (pomiary zewnętrzne)		40	40	45	45	45	50	60	70
Jw. (pomiary wewnętrzne)	- 'Sgj ■!	____,_;	50	60	60	65	70	80	90
Suwmiarka z noniuszem 0,05
mm (pomiary zewnętrzne)		80	80	90	100	100	100	110	110
Jw. (pomiary wewnętrzne)	-- 1	■ 3	100	130	130	150	150	150	150
Suwmiarka z noniuczem 0,1
mm (pomiary zewnętrzne)	—	150	150	160	170	190	200	210	230
Jw. (pomiary wewnętrzne)			200	230	260	280	300	300	300
Głębokościomierz suwmiarko-
wy o noniuszu 0,02 mm	—	60	60	60	60	60	60	60	@
Jw. 0,05 mm		100	100	150	150	150	150 j	150	150
Jw. 0,1 mm	— i	200 |	250	300	300	300 j	300 I	300	300
Uwaga. Kreska pozioma w	drugiej kolumnie oznacza, żc pomiar jest wykonywany metodą bez-
względną.

metody pomiarowej, przez zmniejszenie nominalnej tolerancji wykonania T na dysponowaną (rzeczywistą) tolerancję wykonania T_d (rys. 5).

Zgodnie z danymi doświadczalnymi, należy przyjmować do pomiarów taki sprzęt pomiarowy, którego niedokładność pomiaru będzie spełniała warunek    ,

ii:

Rys. 5. Schemat położenia rzeczywistego pola tolerancji Ta w stosunku do nominalnego pola tolerancji T, i |3 5 niedokładność pomiaru (graniczna wartość całkowitego błędu pomiaru)

[36]

óp i (0,1-r 0,2) T

7 W związku z tym, do mierzenia wymiarów, których tolerancja i T > 5 [xm (dla 5 klasy dokładności ₍wykonania są to wymiary w granicach 3-r6 mm), należy przyjmować

[37]

ó_p < 0,1 1

natomiast dla zakresu ^r2 (im < T < 5 pm (tolerancja T m 2 fim odpowiada dla klasy 3 zakresowi wymiarów 0—3 mm) B

1 < 0,2 r    [38]

Gdy tolerancja T < 2 jrm uniwersalnego sprzętu pomiarowego nie można i nie należy stosować, a zastosowanie mają wówczas metody specjalne (między innymi metoda interferencyjna).