9
Roszczenie o zadośćuczynienie na podstawie art. 446 § 4 kodeksu cywilnego na tle doświadczeń europejskich
Odpowiedzialność zobowiązanego do naprawienia szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym obejmuje wszelkie szkody na osobie i mieniu. Szkodą na osobie jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, utrata zdolności manualnych, zawodowych, krzywda moralna, cierpienia fizyczne i psychiczne. W razie wystąpienia szkody na osobie uszczerbkiem majątkowym są przede wszystkim koszty leczenia i powrotu do zdrowia, utrata zarobków oraz zmniejszenie zdolności zarobkowania (zob. art. 444 k.c.). Z kolei charakter niemajątkowy ma krzywda, która może występować w wielu postaciach, w szczególności jako ból i cierpienie fizyczne i psychiczne, znoszenie niewygody, pogorszenie samopoczucia, oszpecenie wyglądu, utrata radości życia, utrata więzi małżeńskiej lub rodzinnej, rozstrój emocjonalny.
Zgodnie z zasadą pełnej kompensacji naprawieniu podlega cały uszczerbek, a zatem zarówno o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym. Odszkodowanie za szkodę majątkową zmierza do wyrównania różnicy między stanem majątkowym poszkodowanego przed i po zdarzeniu wyrządzającym szkodę. Cel restytucyjny odszkodowania za czyn niedozwolony uwypuklany jest we wszystkich systemach prawnych. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że zasięg uszczerbku podlegającego kompensacji w reżimie ex delicto stale poszerza się. Przejawem tej ewolucji jest m.in. dopuszczenie możliwości żądania odszkodowania za obawę przed zachorowaniem bądź poszerzanie katalogu przypadków przyznających poszkodowanemu możliwość podniesienia roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywdy.
149