Uczciwek029

a)    b)

9)

Rysunek 14. Układy sieci: a) TN-C; b) TN-S; c) TN-C-S; d) TT; e) IT - odizolowany od ziemi; f) IT - połączony z ziemią przez bezpiecznik iskierniko-wy; g) IT - z uziemieniem pośrednim przez rezystor 1 - dostępne części (elementy) przewodzące, 2 - iskiernik bezpiecznikowy, 3 - rezystor (opornik)

•    układ TN-C-S, którego część ma jeden wspólny przewód ochronno-neutralny PEN, a część ma osobne przewody: neutralny N i ochronny PE (rysunek 14c);

•    układ TT. Jest to układ z uziemieniem roboczym punktu neutralnego i oddzielnymi uziemieniami odbiorników, z którymi są połączone ich dostępne części przewodzące przewodami ochronnymi PE (rysunek 14d);

W układach izolowanych IT (rysunek 14e, f, g) dostępne części przewodzące odbiorników są przyłączone do indywidualnych uziemień.

Podana wyżej klasyfikacja umożliwia określenie wymagań ochrony przeciwporażeniowej dla instalacji oraz urządzeń i jest powszechnie stosowana w przepisach międzynarodowych IEC 364.

90.    Kiedy w Polsce została wprowadzona norma PN/E-05009 (wie-loarkuszowa) dotycząca ochrony przeciwporażeniowej?

Norma PN/E-05009 została wprowadzona jako obowiązujące w Polsce wymagania w zakresie ochrony przeciwporażeniowej w roku 1993. Norma ta jest tłumaczeniem ww. przepisów międzynarodowych, obecnie oznaczona jest: PN-IEC 60364-4-41:2000.

91.    Jakie elementy instalacji, urządzenia, wyróżnia się ze względu na wymagania ochrony przeciwporażeniowej?

Ze względu na wymagania ochrony przeciwporażeniowej wyróżnia się:

•    części czynne instalacji, tj. przewody oraz inne elementy przewodzące instalacji elektrycznej, które mogą znaleźć się pod napięciem podczas normalnej pracy instalacji. Do części czynnych zalicza się przewód neutralny N (zerowy) izolowany, natomiast nie zalicza się przewodu ochronno-neutralnego PEN;

•    części przewodzące dostępne, tj. części przewodzące instalacji, które mogą być dotykane i które mogą znaleźć się pod napięciem w wyniku uszkodzenia izolacji. Są to przede wszystkim wszelkie obudowy urządzeń;

•    części przewodzące obce, tj. części przewodzące nie będące częścią instalacji elektrycznej, zwykle połączone z ziemią. W mieszkaniach są to przede wszystkim instalacje i urządzenia wodociągowe, ogrzewcze, gazowe itp.

57