w atmosferze otaczającego powietrza oraz mokrobieżne, w których liczydło z tarczą i wskazówkami jest zalane wodą. Budowane są na ciśnienia statyczne 1 MPa, zarówno dla wody zimnej o temperaturze do 30°C, jak i dla wody ciepłej o temperaturze do 90°C.
Wodomierze śrubowe są stosowane do dużych natężeń przepływu. Znalazły one zastosowanie w przemyśle oraz do pomiaru przepływu ścieków.
Wodomierze turbinowe są przeznaczone do pomiarów objętości i natężenia przepływu cieczy. Wykonywane są o średnicach od 10 mm do 300 mm i odpowiednio przepływach od 0,6 m3/h do 3000 m3/h. Ich konstrukcja umożliwia zdalne przekazanie wyników pomiaru i zastosowanie automatycznego dawkowania cieczy.
Zalety: szeroki zakres pomiarowy, duża dokładność, łatwość w eksploatacji, długi okres bezawaryjnej pracy. Wady: wrażliwość na zanieczyszczenia mechaniczne.
Przepływomierze z owalnymi wirnikami są często stosowane w przemyśle do pomiaru przepływu cieczy obojętnych i agresywnych. Dzięki swej konstrukcji mogą być stosowane do cieczy o temperaturze do 150°C oraz ciśnieniach do 4 MPa. Ich zakresy pomiarowe (0,03 -h 72 m3/h) zależą od lepkości cieczy.
Zalety: bardzo duża dokładność - średnio 0,5%, możliwość stosowania do cieczy agresywnych oraz o dużej lepkości, możliwość pomiaru zarówno objętości, jak i natężenia przepływu, szeroki zakres pomiarowy, bogate wyposażenie dodatkowe. Wady: wrażliwość na zanieczyszczenia mechaniczne.
Rotametry szklane mogą być stosowane do pomiaru natężenia przepływu gazów i cieczy w bardzo szerokim zakresie: 2 + 30000 1/h - dla cieczy i 0,01 do 800 N m3/h - dla gazów. Odmianą rotametrów szklanych są rotametry metalowe oraz telerotametry przystosowane do zdalnego przenoszenia wyników pomiaru.
Zalety: możliwość pomiaru małych przepływów, małe straty ciśnienia, szeroki zakres pomiarowy, małe koszty. Wady: konieczność instalowania na rurociągach pionowych i w których kierunek przepływu jest z dołu do góry.
dzieli się na: kryzy, dysze i zwężki Venturiego. Ze względu na sposób zabudowy w rurociągu rozróżnia się zwężki przepływowe (stosowane najczęściej), dopływowe i wypływowe. Ze względu na odbiór różnicy ciśnienia przed i za zwężką można wyróżnić zwężki z odbiorem przytarczowym (punktowym lub szczelinowym) oraz z odbiorem punktowym.
Zasadniczo zwężki pomiarowe są wykonywane bezpośrednio w tym zakładzie, w którym będą stosowane. Zwężki współpracują z przyrządami do pomiaru ciśnień.
Koryto pomiarowe jest odmianą zwężki Venturiego, ma otwarty prostokątny przekrój, ustalone spadki, a pomiar polega na określeniu zmian poziomu w studzience pomiarowej przed zwężką. Miernik poziomu jest skalowany indywidualnie i informuje o wartości przepływu. Zakresy pomiarowe od 4 do 10000 m7h. Koryta pomiarowe są stosowane w gospodarce wodnej do pomiaru przepływu wody, ścieków.
Przepływomierze elektromagnetyczne służą do pomiaru natężenia przepływu cieczy przewodzącej prąd elektryczny. Zakresy pomiarowe przepływomierzy: od 0 4- 1 do 0 h- 500 m3/h odpowiednio dla średnic nominalnych Dn = 40 -s- 200 mm. Dopuszczalna przewodność właściwa cieczy od 10"3 S/cm do 1 S/cm.
Jednym z parametrów charakteryzujących stan powietrza jest stężenie pary wodnej zwane wilgotnością powietrza. Do określenia wilgotności służą:
• wiłgotnościomierz włosowy - działanie polega na zmienności długości włosa naturalnego wraz ze zmianami wilgotności względnej powietrza, łatwy do obsługi i konserwacji i nadający się do wskazań miejscowych;
• wiłgotnościomierz elektrochemiczny - działanie polega na zależności temperatury czujnika pokrytego cienką warstwą soli higroskopijnej chlorku litu (LiCl) i ogrzewanego energią elek-
335