2) Przez usunięcie wkładek topikowych z obwodu zasilania. W przypadku uszkodzenia główki bezpiecznikowej, wyłączeń należy dokonać przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności. Wyjmowanie bezpieczników mocy powinno odbywać się za pomocą uchwytów przeznaczonych do tego celu.
3) Przez przecięcie przewodów od strony zasilania za pomocą urządzeń z izolowanymi rękojeściami i przy zastosowaniu środków chroniących przed skutkami łuku elektrycznego. Nie wolno stosować tego sposobu w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem.
4) Przez zwarcie przewodów od strony zasilania. Sposób ten należy stosować tylko w liniach napowietrznych. Zwarcia dokonuje się za pomocą odpowiedniej zarzutki metalowej. Zwarcie takie musi być dokonane w sposób trwały.
Porażonego odciąga - uwalnia się - od urządzeń znajdujących się pod napięciem, wówczas gdy wyłączenie napięcia trwałoby zbyt długo lub byłoby trudniejsze i bardziej niebezpieczne od wyłączenia, stosując poniższe zasady.
Porażonego uwalnia się spod działania prądu elektiycznego przez odizolowanie w sposób następujący:
• przy przepływie prądu przez ciało rażonego od ręki do nóg, przy jednoczesnym zaciśnięciu dłoni na urządzeniu będącym pod napięciem, należy dokonać odizolowania, przez podsunięcie pod nogi materiału izolacyjnego;
• przy przepływie prądu od jednej ręki do drugiej (podłoże izolowane) należy przerwać obwód prądu za pomocą podkładania materiału izolacyjnego pod kolejno odginane palce jednej dłoni. Przy uwalnianiu porażonego spod działania prądu elektrycznego
przy napięciu do 1 kV jako podstawowy materiał izolacyjny należy stosować sprzęt ochronny (zasadniczy i dodatkowy), np.: rękawice gumowe, dywaniki. W razie braku sprzętu ochronnego można stosować zastępczy materiał izolacyjny: suche drewno, tworzywo sztuczne, suche materiały tekstylne.
Gdy porażenie nastąpiło na wysokości, a wyłączenie napięcia może spowodować groźny upadek porażonego, wówczas należy przed wyłączeniem napięcia zabezpieczyć go przed skutkami upadku.
Osoba ratująca powinna dokonać wyboru metody i sposobu uwolnienia porażonego spod działania prądu elektrycznego w zależności od warunków, w jakich nastąpiło porażenie, mając na uwadze zarówno własne bezpieczeństwo jak i potrzebą natychmiastowego uwolnienia porażonego.
13.3. Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu powyżej 1 kV
Uwolnienia porażonego od działania prądu elektrycznego o napięciu powyżej 1 kV należy dokonać jedną z następujących metod:
• przez wyłączenie napięcia właściwego obwodu elektrycznego,
• przez odciągnięcie rażonego od urządzeń będących pod napięciem. Wyłączenie napięcia dokonuje się przez otwarcie właściwych
łączników. Przed zdjęciem porażonego z urządzenia, które zostało wyłączone, należy upewnić się o braku napięcia za pomocą wskaźnika napięcia, a następnie rozładować urządzenie z ładunków szczątkowych, zachowując wymagane przy tych czynnościach środki ostrożności. Można też, w celu zyskania na czasie, odciągnąć rażonego od wyłączonych urządzeń za pomocą sprzętu ochronnego.
Odciągnięcie porażonego spod urządzeń będących w stanie załączenia w przypadku braku możliwości wyłączenia napięcia - należy wykonać posługując się sprzętem ochronnym - zasadniczym i dodatkowym, pamiętając o zakazie bezpośredniego dotknięcia porażonego lub urządzeń będących pod napięciem.
13.4. Czynności po uwolnieniu porażonego od działania prądu elektrycznego
Po uwolnieniu porażonego od działania prądu elektrycznego należy dokonać rozpoznania stanu jego organizmu i ocenić zagrożenie życia. Należy działać szybko i zdecydowanie, bo szanse ratunku maleją w miarę upływu czasu. Jak wiadomo do prawidłowego funkcjonowania organizmu konieczna jest harmonijna współpraca wszystkich narządów ciała. Natomiast czynności takich układów jak: układ krążenia krwi, oddychania lub ośrodkowy układ nerwowy są
379