12
W skład nowoczesnego urządzenia kotłowego wchodzą następujące główne elementy:
1. Parownik, zbudowany w postaci jednego lub kilku cylindrycznych naczyń stalowych, zwanych walczakami. W parowniku tworzy się para wodna nasycona.
2. Palenisko, którego zadaniem jest możliwie zupełne spalanie doprowadzonego paliwa z udziałem powietrza jednocześnie doprowadzanego do paleniska.
3. Przegrzewacze pary i podgrzewacze wody i powietrza.
Z paleniskiem związane są:
- urządzenie zasilające palenisko paliwem,
- ruszt, na którym leży spalane paliwo stałe,
- palniki do spalania paliwa ciekłego, gruzowego lub pyłowego,
- urządzenie doprowadzające powietrze potrzebne do spalania,
- komora paleniskowa, wewnątrz której następuje spalanie części lotnych oraz paliw ciekłych, gazowych i pyłowych,
- urządzenie do usuwania popiołu i żużla,
- urządzenie do obsługi i czyszczenia paleniska,
- obudowa paleniska kotła i kanałów spalinowych,
- izolacja cieplna.
Oprócz wymienionych elementów urządzenia kotłowego w skład jego wchodzą również inne urządzenia pomocnicze potrzebne do pracy kotła, jak urządzenie do wytwarzania ciągu, do zasilania kotła wodą i paliwem, do oczyszczania wody zasilającej i spalin, osprzęt, armatura, aparatura kontrolno-pomiarowa (automatyka). Parametry techniczne:
Podstawowymi wielkościami, które charakteryzują każde urządzenie kotłowe, są:
- wydajność kotła,
- ciśnienie i temperatura pary,
- natężenie powierzchni ogrzewalnej,
- sprawność kotła.
Wydajnością kotła nazywamy ilość pary wytworzonej w ciągu godziny. Wydajność kotła oznaczamy literą D, wyrażamy w kg/h lub t/h i mierzymy za pomocą paromierza (przepływomierza). Zawiera się ona w szerokich granicach od kilkudziesięciu kg/h w bardzo małych kotłach, do ok. 3000 t/h w kotłach największych. Ciśnienie p pary może zawierać się również w szerokich granicach: od 0,05 MPa nadciśnienia w małych kotłach centralnego ogrzewania, aż do 35,0 MPa w wysokoprężnych kotłach specjalnych. Temperatura t pary sięga od niewiele ponad 100°C aż do 55(K700°C dla pary wysoko przegrzanej.
Powierzchnią ogrzewalną kotła nazywamy powierzchnię ścian kotła z jednej strony ogrzewaną spalinami, a z drugiej strony omywaną wodą. Powierzchnię tę mierzy się po stronie spalin, oznacza literą H [m2]. Powierzchni ścian podgrzewaczy i przegrzewaczy nie zalicza się do powierzchni ogrzewalnej kotła. Natężenie powierzchni ogrzewalnej (D/H) jest to stosunek wydajności kotła do jego po-