W Polsce naiwiekcyo BIM| — I
Zimą gryzonie mogą wyrządzić bardzo duże szkody w sadach jabłoniowych i wiśniowych. Szkodniki te ogryzają korzenie, szyjki korzeniowe, a nawet korę pni, niszcząc w ten sposób drzewa. Powstawaniu uszkodzeń powodowanych przez gryzonie sprzyja występowanie grubej warstwy śniegu. Ułatwia ona szkodnikom bezpieczny dostęp do drzew - chroni je przed atakiem drapieżników i niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Sytuacja taka wystąpiła w ostatnią zimę. W sadach, w których nie zwalczano gryzoni lub zrobiono to niewłaściwie, co drugie, trzecie drzewo zostało ogryzione po obfitych opa dach śniegu.
owocowych wykazują też inne gryzonie nomikowate, np. nornik bury (Microtus agrestis), nornik północny (Mlcrotus oeconomus), a przede wszystkim karczownik ziemnowodny (.An/lcola terrestris). Gryzonie tych gatunków zasiedlają jednak tereny nadrzeczne, podmokle i związane są bardziej ze środowiskiem leśnym niż polnym, co znacznie ogranicza szkody w sadach. Z wymienionych gryzoni dość duże szkody na południu Polski wyrządzają dwa podgatunki karczow-nika ziemnowodnego - karpacki i sudecki. Nornicę rudą (Clethionomys glareolus) i darniówkę pospolitą {Pitymys subterraneus) w sadach spotyka się bardzo rzadko. Dlatego też nią, po pierwszych przymrozkach, masowo wędrują do stogów, stodół i zabudowań, i większość z nich opuszcza pola i sady. Ogryzienia drzew przez myszy zaroślowe lub polne stwierdzano czasami w pierwszych latach po posadzeniu drzew. Najczęściej gryzonie tych gatunków ogryzają drzewka na dołownikach i przechowywane w trocinach.
Przed gryzoniami drzewa owocowe możemy chronić:
• stwarzając im jak najmniej korzystne warunki do osiedlania się w sadzie; w tym celu należy stosować zabiegi pielęgnacyjne zmniejszające liczebność gryzoni, tj. staranne od-chwaszczanie drzew, częste koszenie trawy i uprawę mechaniczną gleby, unikać natomiast tych, które zwiększają osiedlanie się gryzoni w sadzie, np. stosowania naturalnych ściółek ze słomy i trocin (mniejsze zagrożenie stwarzają ściółki z kory lub włókniny);
• wykorzystując do walki z gryzoniami drapieżne ptaki i ssaki: poleca się ustawianie w sadach wysokich tyczek z poziomymi poprzeczkami dla ptaków drapieżnych (3-4 szt./ha), a także ochronę miejsc bytowania drapieżnych ssaków (łasicowatych, jeży i lisów) i stwarzanie im dogodnych warunków do osiedlania się w sadzie lub w jego pobliżu,
• systematycznie sprawdzając li-
nzahnnńń nr«-»«r>i i m WiwHaS