Zdjęcie0551

względu na wiek,płeć i stan fizjologiczny. Przez zastosowanie współczynnika k go wysiłek fizyczny (PAL) dodatkowo uwzględni ono aktywność fizyczna na tr/ec poziomach: małą, umiarkowaną i dużą.

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze opracowano na poziomie średniego i go spożycia. Wyjątek stanowią składniki dostarczające energię jak: tłuszcze i węgł. których proporcje mogą się zmieniać. Obecnie coraz częściej nie podaje się norm na tft ograniczając się do zalecenia, że powinny one dostarczać 25—30% energii dziennej karmowej i zawierać odpowiednią ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczo Należne spożycie węglowodanów natomiast powinno stanowić różnicę pomiędzy całkowitą a energią pochodzącą z tłuszczów (25—30%) i białek (10—15% energii). Z wodanów, tym samym, powinno pochodzić 55-65% całkowitej energii racji pokarał w tym cukry proste dodane nie powinny przekraczać 10% tej energii. Nie ustalono dla błonnika, natomiast zalecenia określają, że jego udział w całodziennej racji pole powinien wynosić 20-40g/dobę. Podstawą przy tworzeniu norm dla witamin było spożycia takich ich ilości, które nie doprowadzą do stanu niedoboru. W normach uwą niono wchłanianie witamin, ich przyswajalność, kumulowanie się w organizmie i wydalił Normy te są wyrażone w odpowiedniej dla danej witaminy jednostce, w przeliczenia osobę i dzień. Przy określaniu norm na składniki mineralne uwzględniono zawartości di składnika w przeciętnej racji pokarmowej danej grupy ludności.

Normy żywieniowe IŻŻ z 2008 r. dla niemowląt uwzględniają zapotrzebowanie składniki odżywcze na poziomie wystarczającym, natomiast dla dzieci, młodzieży i osSf, dorosłych na poziomie zalecanym i średnim.

Inny rodzaj norm to tzw. normy wyżywienia lub racji pokarmowych. Wskazują one ści prawidłowo zestawionych różnych produktów spożywczych. Po uwzględnieniu nici nionych strat zmniejszających wartość odżywczą (odpady magazynowe, kuchenne, tectajj logiczne i talerzowe) zapewniają one pełne pokrycie zapotrzebowania energetycznego OEM wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Podstawą opracowania norm wyżywied są normy żywieniowe. Normy wyżywienia w postaci racji pokarmowych zostały opracoj] wane dla instytucji przygotowujących całodzienne wyżywienie dla różnych grup ludmid Racja pokarmowa w pełni pokrywająca zalecane normy na energię i składniki odżywcsS taka, która zawiera produkty spożywcze ze wszystkich podstawowych grup w odpowiejflH ilościach.

Zalecenia żywieniowe są opracowywane przez organizacje międzynarodowe i kiajtóf-zajmujące się zdrowiem ludzi w celu zarówno identyfikacji zagrożenia chorobami, któ® wynikają z nieprawidłowego odżywiania, jak również dla rozpowszechniania metod piufi laktyki zdrowotnej. Ostatnie zalecenia żywieniowe dotyczące profilaktyki chorób cywila cyjnycb ustaliło WHO w 2003 r.

Komitet Nauk o Żywieniu Człowieka PAN, Instytutu Żywności i Żywienia oraz Potó Towarzystwo Nauk Żywieniowych opracowały zalecenia żywieniowe dla ludności MH których główne założenia są następujące:

•    spożywanie co najmniej 3 posiłków dziennie, rozpoczynając dzień od śniadania;

•    spożywanie codzienne w posiłkach różnorodnych produktów spożywczych pocłt zarowno roślinnego, jak i zwierzęcego;

•    spożywanie codziennie produktów zbożowych oraz warzyw i owoców;

•    spożywanie dwa łub trzy razy dziennie mleka, białego sera, jogurtu lub kefiru o nej zawartości tłuszczu;