Zdjęcie3878

14

Wprowadzenie

Ry»unok 1. Podstawowy model przyczynowy dysieksji ŻIWx opracow* idwne ne podttswe Rlh 1997.

dysieksji oraz jej skutki w zachowaniu człowieka wynikają bezpośrednio ■ z deficytów poznawczych-jest także modyfikowany przez inne czynniki indywidualne (pleć, motywację, odporność na niepowodzenia czy style radzenia sobie ze stresem), a także czynniki związane ze środowiskiem edukacyjnym (posuwy wobec uczniów z dysleksją w szkole i otoczeniu. I postawy rodziców, a także na przykład specyfikę systemu ortograficznego v w danym języku). Takie szerokie ujęcie z perspektywy psychologiczni i i społecznej będzie tłem do dalszych rozważań.

Wprowadzenie

15

Publikacja prezentuje współczesne poglądy na temat dysieksji rozwojowej z perspektywy psychologicznej, która wydaje się szczególnie przydatna dla rozważań teoretycznych dotyczących tego zagadnienia. Po pierwsze, dlatego że to mechanizmy psychologiczne, poznawcze są odpowiedzialne za kliniczny obraz dysieksji, po drugie, dlatego że problem dys-Icksji, z jakim boryka się człowiek, rzutuje na całą jego psychikę i zachowanie, a także wpływa na relacje z otoczeniem. Można zatem powiedzieć, że mechanizmy psychologiczne są rdzeniem dysieksji, a zarazem odpowiadają za jej rozlegle konsekwencje.

Dysleksja jest zaburzeniem komunikacji i ten punkt widzenia jest główną tezą książki, co znajduje szczególny wyraz w ostatnim rozdziale. Interpretacje psycholingwistyczne stają się zatem szczególnie ważne przy rozważaniu przyczyn, objawów i zagadnień związanych z funkcjonowaniem osoby z dysleksją.

Dysleksja jest zaburzeniem, które doczekało się ogromnej liczby prac i badań, nadal jednak pozostaje problemem tajemniczym, budząc więcej kontrowersji niż dając odpowiedzi. Wyrazem tego jest każdy kolejny rozdział książki, który poszukując odpowiedzi na fundamentalne kwestie, daje w konsekwencji nowe pytania.

Dysleksja jest zaburzeniem o narastającej częstotliwości. Wiele można by spekulować na temat przyczyn tego faktu, jednak najistotniejsze są jego skutki. W dobie zaawansowanych technologii, także komunikacyjnych, sytuacja osób z dysleksją staje się coraz trudniejsza, mimo że na pierwszy rzut oka ta technologia niesie im wiele ułatwień.

Główne kontrowersje, które narosły wobec dysieksji, można ująć w następujących punktach:

1. Czy rzeczywiście możemy wyodrębnić niezależny tryb trudności czy zaburzeń w uczeniu się pod nazwą dysieksji?

% Czy jest możliwe trafne zdefiniowanie dysieksji?

3.    Czy jest możliwe jednoznaczne wyjaśnienie mechanizmów dysieksji?

4.    Czy istnieje jednoznaczny obraz kliniczny dysieksji?

5.    Czy istnieje jedna postać (typ) dysieksji?

6.    Czy rzeczywiście istnieje istotny i jednoznaczny wpływ dysieksji na funkcjonowanie człowieka?

7.    Jak kształtuje się kontekst społeczny dysieksji?

8.    Czy świat nowoczesnych technologii sprzyja osobom z dysleksją?

Autorka dokonuje przeglądu najważniejszych dokonań naukowych,

prezentowanych w literaturze przedmiotu, podpierając się częstokroć wynikami badań własnych lub kierowanego przez siebie zespołu, w poszuki-