104179

XXXI

HKU l HISTWIA j

r ISlS Kf '

Na dziwną dwoisto¹ tytułowego bohatera zwracał uwa¹ Trcnp.ni ową    ^R

iMwchemityemość og^ncfo układu, który zapowiada mc w picrww^ pieśniach Bo io. co nokiy do sfery powieściowej zwyczajności, j! „pious baluicu jOwMuńkudo7(unvchSłowackiemupr^. zow o jmnięiiiikowym GS jc'i literackim wymysłem, autorski fantazją I przeciwnie, w, co jw jfrtywtą jego kaiicrą fantastyn^ awanturnic/ośc jego nwysu lopf/Kicż, mml/icj lub mniej dokkid. n?_a ódpbwiadjńmd/ie zyooijju czy. i» dla pisarza iu jedno by wywlo prawdzie pr/ckanT V więc ¹ obu streM ednajd/icm) zjwiol faniaj! ftcziKSS DicpfiwdopisJwifiisiwa, w obu jn lak samo prawdopodobni dwo, zjjodiwił. l imiona¹

Jeśli zaś w Beniowskim przez Słowackiego opublikowanym zawiązek fabuły stanowią tylko fanta/yjne młodzieńcze awantury. to można traktować la mc nazbyt serio; joli. muflo, akcja mieści się w konwencjonalnych ramach, lo mc przykuwa ona nadmiernie uwagi i czytelnik może skupie się na tym. co rzeczywiście istotne - na intelektualnym i polemicznym przesłaniu poematu.

Fragmenty, które pozostały z późniejszych pieśni Bruimi> kiego, wskazują, ze Słowacki nic mul jasno ustalonej koncepcji dalszej części utworu. Wkraczają niemal równolegle różne pomys¹ ly koleiny/walek romansowy, mu i temat ukraiński / W erm hora. potyka, meszcie - powiaca wątek historyczny. zawę/lony uiz noylkąwokoł walk i^Bar na plan pierwszy zaczyna wysuwać się koliszczyziS. Zmienia sięo^tjnycharaklci poematu parne dygresyjnepolemiczne'tpcwnic mc be/ 'wpływu nachodzenie goryczTEylśukccs wydawniczy poematu, zachwyty czytelników i wreszaeMcfiame ze strony krytyk)). jwiamająacobfiaejjgreepięknefragmenty liryczne. Partiefabu-larne bywajfRraźiak rozbudowane; Jakby autor rzeczywiście .zamyślał nadać poematowi charakter hardziej epopeiczny

HO MIMOM

Kompozycji traciła zwartość ,1 ostatcę^ue_dahzych pan Słowacki nie doprowadził dojtidliijfi^agre torycznc motywy, wspomniane w iwTziiala^ rozwTiiie-ek juz me w tym poemacie, lecz w potem pbwualyebduniiSi

watek barski wszedł do Mn Ma, wnęk hajdamacki do Snu tffbriKgo Salami. Ton epopeiczny zostanie rozwinięty w bohi-Duihu, poeta zamierzał nawet połączyć z mm dalue piesiu Bum dup, o czym świadczą zachowane najpóźniejsze fragmenty utworu

Jako dopełnienie wizji historycznej, ukazanej w wydanym tomie Bcniimlicp, traktuje we iTiif/w fragmenty, przez Juliusza Kleinera nazwane ..pierwszą redakcją" pieśm \1-XJV, te teksty powstały niemal bezpośrednio po pierwszych pięciu pieśniach. Interesujące wydają się zarówno przyczyny wprowadzeni! nowych postaci historycznych, jak przemiany lemur od konfederacji ku kolis/czyźmc. ]1 ^rjhC\ J

I lo historii jest w Bum dni! nasyconekjramaiyznwn. Akcja ; toczy się w czasie, w którym rozgrywały ghtyflsMS- ¹ federacji barskiej Izawiazancj .N lutego I ifó] i|olisKnzi|) jgjh ^ zatopionego w krwi i okrucieństwie buntu chlopstiefflM>; me, którego apogeum pr/ypalo na czcrwiceTegiWiinfi •¹ nawet dokładniej zlokalizować dale wydarzeń otwierających poe- ^ mai: opuszczając rodzinną okolice pan Beniowski przystanął pod Barem pewnie¹¹ czerwca gdy/ lego właśnie dma hartowały lam wspomniane wojska Kreczetnikowa. A może dopiero w końcu czerwca, kiedy miasiec/ko było wzięte szturmem przez Aprak-sina (w Ksifitu Mu Słowacki zdobycie miasta przypisał właśnie Kfcczctnikowowi),

A więc bum hajdamaków, konfederaci ścierają się z Moskalami i zrewoltowanym chłopstwem, zewsząd wieje groza - ale bohater szczęśliwie i nieświadomie omija niebezpieczne pułapki historii: spod zamku Starosly odjeżdża mr przed zbrojnym wtargnięciem konfederatów, spod walczącego Barii odciągają go gołąbki na ratunek SwwHynie.

1

S. Treugott. op. cii., s. 72—73.