Rozplanowanie osiedli wiejskich obejmuje: | ||
a) układ przestrzenny osiedla (plan, kształt), |
Analiza geograficzna planu wsi obejmuje m.in. sposób | |
b) układ przestrzenny pól, |
przebiegu ulic (dróg), układ placów, rozmieszczenie i wielkość | |
c) położenie pól w stosunku do zagród. |
działek budowlanych, zagród, a także ich związki z topografią | |
zajmowanego terenu. |
Rodzaje układów siedlisk wsi (wsi skupionej):
1) uklad Unijny (liniowy), w którym siedliska są ustawione tak, że przylegają do siebie tworząc rząd wzdłuż jednej drogi Osiedle może składać się z jednego lub większej liczby rzędów zagród przylegających równolegle do siebie iub krzyżujących się. Układ ten można nazwać układem rzędowym lub szeregowym, o ile odznacza się większą regularnością. Typy wsi rzędowych: rzędówka, ulicówka, tań cu ch ó w ka, szeregów ka.
2) uktad wokół placu lub ulicy, spełniającej funkcje placu Obszar wewnętrzny, wokół którego są rozmieszczone zagrody, jest znaczny i sanowi dominującą cechę tego typu, Plac może mieć układ regularny bądź nieregularny. Typy wsi zbudowane wokół placu: okolnica, owainica, wieś rynkowa.
3) uklad powierzchniowy, w którym siedliska są skupione na powierzchni zwartej, a sieć dróg odznacza się dużą gęstością wzajemnie przecinających się odcinków. Wyróżniamy układ powierzchniowy regularny (osiedle na planie szachownicy) lub nieregularny (wielodrożnice).
parcela uprawowa parcela własnościowa
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje kształtów parcel:
- bloki
- pasma.
Typy układów parcel: | ||
1) układ blokowy: | ||
Z punktu widzenia sposobu rozmieszczenia parcel własnościowych, |
* małoblokowy, | |
można wydzielić: |
- wieikoblokowy. | |
1) położenie własności w rozrzucie, |
2) układ pasmowy: | |
2) położenie jednoparcelowe własności. |
- krótkopasmowy, | |
- długopasmowy, | ||
- wąskopasmowy, | ||
- szerko pasm owy. | ||
3) układ niwo wy. |
. //■ Niwa - taka część pola, która ma jednolity co do długości, kierunku i szerokości układ wąskich i długich parcel.
Ze względu na kryterium wielkościowe można wyróżnić 3 typy osiedli wiejskich:
a) pojedyncze gospodarstwo, osiedle samotnicze,
b) przysiółek,
c) wieś skupiona.
Analiza odległości między zagrodami pozwala wyróżnić 2 typy osadnictwa wiejskiego:
a) osadnictwo skupione,
b) osadnictwo rozproszone.