221
w starej literaturze. Ferroelektryki polikrystaliczne są najczęściej ceramikami. Typowymi ferroelektrykami z tej grupy są tytaniany niektórych metali. Największe znaczenie w praktyce znalazł tytanian baru (Ba0*Ti02). Największa wartość jego przenikalności elektrycznej występująca nieco poniżej 120 °C (jego temperatura Curie) wynosi ok. 8000.
Ferroelektryki, w zależności od tego jakie ich własności są wykorzystywane (duża ew, 8^(2), ew(£)), znajdują zastosowania w małych kondensatorach o dużych pojemnościach, termometrach pojemnościowych, stabilizatorach napięcia i prądu, miernikach natężenia pola elektrycznego, urządzeniach specjalnych w technice impulsowej itp.
W tablicy 4.31-1 zestawiono analogiczne zjawiska występujące w ferromagnety-kach i ferroelektrykach.
Tabl i ca 4.31-1
Analogie między ferromagnetykami i ferroelektrykami
Ferromagnetyki |
Ferroelektryki |
— domeny magnetyczne — temperatura Curie — duża przenikalność magnetyczna — zależność pw(£f) — histereza magnetyczna — magnetostrykcja — antyferromagnetyki — ferrimagnetyki ~ magnesy trwałe |
— domeny elektryczne — temperatura Curie — duża przenikalność elektryczna — zależność tw(E) histereza elektryczna — elektrostrykcja — antyferroelektryki — ferrielektryki — elektrety |
4.32. Elektrety są to specjalnego typu dielektryki, zachowujące przez długi czas stan naelektryzowania i wytwarzające pole elektryczne w otaczającej je przestrzeni. Są one w tym sensie elektrostatycznymi odpowiednikami magnesów trwałych. Elektrety wykonuje się z dielektryków organicznych (wosk kamauba, wosk pszczeli, parafina, naftalen, cerezyna, niektóre tworzywa sztuczne jak ebonit, nylon) i nieorganicznych (siarka, selen, miki, tytaniany metali alkalicznych, steatyt, szkło borowe itd.).
Termoelektrety uzyskuje się przez polaryzowanie dielektryków w silnym zewnętrznym polu elektrycznym i w podwyższonej temperaturze. W stopionym lub tylko zmiękczonym dielektryku ułatwiony jest obrót dipoli molekularnych. Przez schłodzenie i zestalenie dielektryka następuje „zamrożenie” uporządkowania dipoli elektrycznych.
Przez naświetlanie dielektryka umieszczonego w silnym polu elektrycznym światłem widzialnym, promieniowaniem nadfiołkowym lub rentgenowskim uzyskuje się fotoelektrety, a przez naświetlanie promieniowaniem jonizującym — radioelektrety.