686

42

ZESPOŁY SPALINOWO-ELEKTRYCZNE

42.1. Podział zespołów spalinowo-elektrycznych

Zespoły spalinowo-elektryczne dzielą się na rezerwujące (lub rezerwowe) i awaryjne, Zespól rezerwujący jest jednostką umożliwiającą całkowite lub prawie całkowite zastąpienie normalnego zasilania obiektu, zespól awaryjny ma moc mniejszą, wystarczającą tylko do zasilania najważniejszych odbiorników (I kategorii). Zespoły awaryjne są z zasady włączane automatycznie, po zaniku zasilania podstawowego w warunkach normalnych [42.3].

Rozróżnia się następujące odmiany awaryjnych agregatów prądotwórczych

[42.3]:

—    agregat pełnej gotowości działania, normalnie nie pracujący, lecz dostosowany do automatycznego rozruchu silnika — powinien móc przyjąć obciążenie w ciągu 10-h 15 s od chwili rozpoczęcia rozruchu;

—    agregat szybkiej gotowości działania — przejmuje obciążenie w ciągu 0,5^0, i s i pracuje w specjalnym układzie automatyki;

—    agregat natychmiastowej gotowości działania — przejmuje obciążenie bez jakiejkolwiek przerwy w zasilaniu i pracuje w specjalnym układzie automatyki.

42.2. Ogólna charakterystyka techniczna zespołów spalinowo-elektrycznych

Moc zespołów spalinowo-elektrycznych jest podawana w kV'A, przy czym z reguły

= S„

gdzie: P„ — moc znamionowa silnika spalinowego zespołu, kW; S„, — moc znamionowa generatora zespołu, kV- A.

Stosowane prędkości znamionowe: 750, 1000 min^-1 i odpowiednio liczba biegunów prądnicy 8 i 6.

Napięcia znamionowe 231 V, 400/231 V, Udarowy prąd zwarciowy = 15 1„ prądnicy.

Stosowane rodzaje silników: gaźnikowy 2-suwowy lub 4-suwowy lub silnik wysokoprężny. Silniki wysokoprężne są stosowane powszechnie w zespołach średnich i dużych. Jesi to uzasadnione dużą sprawnością tych silników przy obciążeniach w zakresie od 25% do 110% mocy znamionowej [42.4 j oraz oszczędnością paliwa, gdyż silnik wysokoprężny zużywa mniej paliwa niż silnik gaźnikowy o takiej samej mocy, a przy tym tańszego (olej napędowy jest tańszy niż benzyna).

Rozwiązanie specjał ie

Agregaty petnej gotowości działania prócz silnika spalinowego i generatora mają kolo zamachowe, sprzęgło elektromagnetyczne i nicrozlączalne mechaniczne sprzęgło elastyczne. Normalnie maszyna elektryczna pracuje jako silnik, napędzając koło zamachowe. Energia kinetyczna zmagazynowana w obracającym się kole, przy zaniku napięcia sieci, pozwala na szybkie przyjęcie obciążenia elektrycznego przez generator i na rozruch silnika spalinowego.

W przypadku agregatów natychmiastowej gotowości rezerwowane odbiorniki są stale zasilane z generatora agregatu, który podczas normalnej pracy jest napędzany silnikiem elektrycznym z sieci elektroenergetycznej. Układ ma również koło zamachowe, sprzęgło elektromagnetyczne i sprzęgło elastyczne. Energia zmagazynowana w kole zamachowym służy do napędzania generatora w okresie od zaniku napięcia sieci do zakończenia rozruchu silnika spalinowego.

42.3. Krajowa zespoły spalinowo-elektryczne

Norma [42.3] podaje szereg wielkości prądnic synchronicznych do zespołów spalin o wo-eiektrycznych. Przewiduje ona tylko dwie prędkości obrotowe tych prądnic (1500i 3000 min^-1) i 24 wielkości tych prądnic o mocach od 0,625 do 500 kV-A o znamionowym napięciu 231 V oraz 400/231 V. W tablicy 42.1 zestawiono dane techniczne zespołów spalinowo-elektrycznych produkowanych w kraju. Tylko nie-¹ które spośród nich nadają się do pracy równoległej i również niektóre są przystosowane do automatycznego rozruchu.

Zakres zastosowania zespołów spalinowo-elektrycznych w zależności od potrzeb odbiorów przedstawiono w tabl. 42.2.

42.4. Dobór zespołu spalinowo-elektrycznego

Wskazówki doboru zespołu spilinowo-elektrycznego podano w tabl. 42.3.

Najwłaściwszego doboru mocy zespołu dokonuje się znając dobowy wykres obciążenia, gdyż umożliwia to uwzględnienie przeciążałności zespołu spal ino wo--elektryczncgo [42.4],

Niektóre resorty mają dodatkowe wymagania dotyczące doboru mocy zespołu, któro należy spalnió przy ustalaniu mocy i liczby zespołów spalinowo-elektrycznych. W przypadku służby zdrowia wymagania te podano w wytycznych [42,8] i [42.9],