6 zgorzel gaz

132    | Rozdział 13

(1)    Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych występuje w 55% zakażeń. Listerioza jest główną przyczyną zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u ludzi cierpiących na raka i po przeszczepach nerek.

(2)    Bakteriemię wykrywa się u 25% pacjentów.

(3)    Zapalenie wsierdzia rozwija się u 7% pacjentów.

IV.

Epidemiologia. Zachorowania na listeriozę zdarzają się sporadycznie. Rozpowszechnienie tej choroby jest równomierne na całym świecie. L. monocytogenes licznie występuje w przyrodzie i istnieje w wielu rezerwuarach zwierzęcych.

1.    Drogi szerzenia

a.    Zakażenie Listeria u noworodków następuje podczas przejścia przez kanał rodny (wówczas zakażenie lokalizuje się w o.u.n.) lub przez łożysko (wówczas zakażenie jest rozsiane, a ogniska ziarniniakowe można znaleźć w wątrobie, śledzionie, płucach i o.u.n.).

b.    Żywność jest najczęstszą drogą przenoszenia listeriozy u ludzi: zarówno u niemowląt, jak i dorosłych. Źródłem zakażenia często jest niepasteryzowane mleko i surowe jarzyny.

2.    Śmiertelność wynosi 30% (60% u pacjentów z nowotworami).

Rozpoznanie. Aby postawić rozpoznanie, trzeba dokonać hodowli i izolacji organizmu. Wzrost w niskiej temperaturze jest stosowany do odróżnienia tych bakterii od innych obecnych w badanym materiale.

Leczenie. Lekami z wyboru są ąntybiotyki (3-iaktamowei Odporność

1. Eliminacja L. monocytogenes z zakażonych makrofagów zależy od odpowiedzi komórkowej, prawdopodobnie skierowanej przeciwko epitopom występującym w związku z cząsteczkami kompleksu zgodności tkankowej II na błonach zakażonych komórek. Skuteczność odpowiedzi immunologicznej zależy od dominacji komórek TH, nad komórkami TH₂.

(a)    Zaktywowane limfocyty TH, i komórki NK uwalniają interferon-y (INF-y), który aktywuje makrofagi. Pobudzone makrofagi skutecznie zabijają wewnątrzkomórkowe Listeria i uwalniają interleukinę 12 (IL-12), która pobudza różnicowanie i aktywację TH, i NK.

(b)    Komórki TH₂ wydzielają interleukinę 4 (IL-4) i interleukinę 5 (IL-5), które ułatwiają rozwój odpowiedzi humoralnej. Odpowiedź humoralna jest nieskuteczna przeciwko organizmom wewnątrzkomórkowym.

2. Odporność jest długotrwała. Nie stwierdzono powtórnego zakażenia bakteriami z rodzaju Listeria u pacjentów wyleczonych z potwierdzonej listeriozy.

CLOSTRIDIUM. Rodzaj Clostridium obejmuje ponad 60 gatunków. Najczęstszymi czynnikami etiologicznymi są; C. perfringens, C. difficile, C. botulinum i C. te tani. Ogólna charakterystyka Clostridium jest przedstawiona w tabeli 13-3.

X] C perfringens

1. Czynniki determinujące chorobotwórczość. C. perfringens wytwarza 12 egzotoksyn i enterotoksynę. Ze względu na produkowane toksyny wyróżnia się pięć typów tego organizmu (A-E).