90 91 (2)

szają lęk i niepokój, obniżają temperaturę, nieco zwalniają odcięci) i czynności przewodu pokarmowego, rozluźniają mięśnie -słowem - spowalniają funkcjonowanie wszystkich układów w naszym organizmie, Działanie tych substancji, tzn. utrzymywanie się ich stałego poziomu we krwi, trwa kilka godzin.

Wszystkie opięty dają zależność fizyczną, przy czym zawsze wzrasta tolerancja na nie, toteż trzeba przyjmować coraz większe dawki i coraz częściej, aby uzyskać ten sam elekt lub zapobiec wystąpieniu zespołu abstynencyjnego.

Opiaty stosowane w medycynie pod stałą kontrolą lekarza są lekami bezpiecznymi i przynoszą dobre efekty w leczeniu.

Niestety, zaczęto ich używać również jako środka odurzającego, zmieniającego świadomość, służącego rozrywce. Powstał wielki podziemny rynek produkcji i dystrybucji tych substancji. Wprawdzie uprawa i eksport odbywają się pod nadzorem Międzynarodowego Organu Kontroli Narkotyków ONZ, ale od końca ubiegłego wieku rozwiną! się nielegalny rynek i działa do dzisiaj. Nielegalną produkcję prowadzi się głównie w rejonie tzw. Złotego Trójkąta (Birma, Laos, Tajlandia), a także Złotego Półksiężyca (Afganistan, Iran, Pakistan), w Meksyku, Libanie, wreszcie w południowych republikach dawnego ZSRR.

Jak już wspomniano, opium produkuje się z zielonych makówek - z jednego hektara maku można uzyskać około 33 kg czystego opium.

Samo opium jest nie tylko narkotykiem. Jest również surowcem do utrzymania tak silnych narkotyków, jak morfina, heroina czy kodeina. Ci, którzy narkotyzują się opium, najczęściej palą go (odpowiednio spreparowane kulki) w specjalnych opiumowych fajkach.

1. Morfina

Morfinę po raz pierwszy wyizolowano z opium na początku XIX wieku. Występuje w postaci białego proszku, tabletek lub płynu w ampułkach.

Przyjmowana jest doustnie, dożylnie, domięśniowo oraz v/ inhalacji.

Działa silnie przeciwbólowe i uspokajająco (po krótkim okresie euforii).

Daje silne uzależnienie fizyczne i psychiczne. Przedawkowanie powoduje zaburzenia krążeniowo-oddechowe, które mogą być przyczyną śmierci.

Morfina jest od XIX wieku do dnia dzisiejszego jednym z leków stosowanych w medycynie w walce z bólem. Ze względu na wspomniane duże zagrożenie uzależnieniem, jej dystrybucja i podawanie są ściśle określone zarówno przepisami prawnymi, jak i wskazaniami medycznymi. Stosowana jest przy przewlekłych bólach w stanach terminalnych, a doraźnie - wyłącznic w przypadku bólów silnych i bardzo silnych. Niweluje się nią cierpienie m.in. przy zawale mięśnia sercowego, ciężkim urazie klatki piersiowej, uszkodzeniu opłucnej lub oskrzeli, w przypadku bólów pooperacyjnych. Dawkę dobiera się tak, aby zlikwidować objaw, a nie spowodować euforii.

Trzeba tu jednak wyraźnie powiedzieć, że do stosowania morfiny i jej pochodnych jest więcej przeciwwskazań medycznych niż wskazań.

Wśród wskazań wymienić można: urazy głowy, stany drgawkowe, zaburzenia układu oddechowego (astma, nieżyt oskrzeli, niewydolność oddechowa), niewydolność nerek i wątroby, niedoczynność tarczycy, ostre zapalenie trzustki. Kobiecie w ciąży morfinę można podawać jedynie wówczas, gdy - zdaniem lekarzy - korzyść, jaką przyniesie ona matce, przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla dziecka.

Efekty uboczne stosowania morfiny są takie same jak przy wszystkich opiatach. Pamiętajmy o tym, kiedy zamierzamy przyjmować je na własną rękę już jako narkotyk.

Czasem fakt, że morfina jest lekiem, młodzi ludzie wykorzystują jako argument za eksperymentowaniem z narkotykami. Zapominają albo nie chcą wiedzieć, że jest lekiem niwelującym jedynie objaw silnego bólu i to tylko w wybranych chorobach. Jest lekiem, który daje ulgę w cierpieniu, ale nie leczy.

Jeżeli więc ktoś ma zamiar zacząć przyjmować opiaty dla „wyleczenia ludu istnienia” i znajduje sobie usprawiedliwienie w tym, że część z nich to zalegalizowane leki - niech jeszcze raz uważnie przeczyta rozdział o uzależnieniu jako chorobie.

Stosowanie leków opiatowych poza kontrolą i wskazaniami lekarskimi grozi tym samym co używanie opiatów nielegalnych, takich jak heroina.

91