• między 18 a 28 dniem - stadium moruli zawiązanie i rozwijanie układu nerwowego oraz gł. mięśni,
• ok. 22 dnia - zawiązki nerek,
• w 24 dniu rozpoczyna pracę serce, pompuje krew w układzie krwionośnym zarodka (zarodek ma 0,02 g masy i 5 mm długości),
• w 40 dniu funkejonuje mózg i układ nerwowy,
• ok. 8 tygodnia - kończy się rozwój zarodka (waży ok. I g i ma 23 mm długości).
Intensywny wzrost płodu i wykształcenie narządów ostatecznych.
Kontakt płodu z matką jest utrzymany /a pomocą łożyska.
Łożysko pełni wiele funkcji, zapewnia optymalne warunki rozwoju. Jest to wyjątkowy narząd łączący tk. płodu i organizmu matczynego.
Cześć matczyna powstaje z komórki tkanki łącznej (błona śluzowa macicy endometrium) która przekształca się w wiclobocznc komórki doczesne.
Cześć płodowa łożyska powstaje z kosmówki (wytwarzająca kosmki). Do kosmków wnikają inczodermalne naczynia płodowe (u człowieka kosmki są długie i głęboko wnikają w gruczoł doczesny takie łoży sko nazywamy doczesnym, a ze względu na skupienie w okrągła powierzchnię przypomina tarczkę - łożysko tarczkowe.
Funkcje:
• wymiana gazowa, krew między matką, a płodem nie miesza się, hemoglobina płodu ma większe powinowactwo z tlenem, z CO> jest odwrotnie,
• przekazywanie substancji odżywczych,
• wydalanie produktów przemiany materii do krwi matki.
Łożysko produkuje też hormony i chroni płód przed krążącymi wc krwi matki mikroorganizmami. Tędy przenikają do płodu niektóre przeciwciała wytworzone przez organizm matki, immunoglobuliny białko przenoszące odporność.
• ok. 16 tygodnia - matka odczuwa delikatne ruchy płodu z czasem intensywniejsze,
• w 4 miesiącu ciąży, twarz płodu nabiera cech ludzkich (waży 310 g i mierzy 160 mm),
• w końcu 9 miesiąca (normalnego przebiegu ciąży) pojawiają się skurcze macicy (bóle porodowe)- rozpoczynają poród. Rytmiczne skurcze macicy i mięśni brzucha przesuwają płód w dół macicy i rozrywają owodnię, zanika
tętno w pępowinie.