-
stronę mózgowia i odwrotnie.
* Most Varola
♦ zbudowany z:
• grubych pęczków włókien nerwowych
• skupień istoty szarej
♦ łączy śródmózgowie i korę mózgową z móżdżkiem i rdzeniem przedłużony^ f
♦ przenosi impulsy z jednej półkuli na drugą
• co umożliwia koordynację ruchów prawej i lewej części ciała
* Rdzeń przedłużony
♦ leży najbardziej ku tyłowi i łączy pozostałe części mózgu z rdzeniem kręgowym
♦ górną jego granicę stanowi brzeg mostu
♦ u dołu rdzeń przedłużony przechodzi bez wyraźnej granicy w rdzeń kręgowy
♦ przez jego środek biegnie kanał
• u góry przechodzi w światło komory czwartej mózgu
• u dołu w kanał środkowy (centralny) rdzenia kręgowego
♦ sklepienie komory czwartej pokrywa cienka i bogato unaczyniona błona
• jej sploty naczyniowe wytwarzają płyn mózgowo-rdzeniowy
• część tego płynu przedostaje się do przestrzeni międzyoponowych • poprzez trzy otwory w ścianie sklepienia czwartej komory
♦ ściany rdzenia przedłużonego tworzy głównie substancja biała
• szlaki z rdzenia do dalszych części mózgu
• w partiach środkowych i grzbietowych liczne skupienia neuronów - jądra substancji szarej, tworzące ośrodki nerwowe
♦ rozszerzenia rdzenia przedłużonego tworzą piramidy
• poniżej piramid znajduje się tzw. skrzyżowanie piramid . tędy prowadzą tzw. drogi piramidowe do kory mózgu
. przewodzące impulsację związaną z wykonywaniem złożonych ruchów dowolnych
W piramidach rdzenia przedłużonego większość włókien tworzących di o gę kotoĄfl -rdzeniową przechodzi na przeciwną stronę (krzyżuje się). Z tego względu drogm nazywa się piramidowymi. Dlatego lewa strona ciała jest unerwiona przeZ^^^
uszkodzenia układu piramidowego powodują reakcje patologu
np. odruch Babińskiego
nadmierne wyprostowanie palucha przy równoczesnym zgięciu pozta^H palców stopy podczas drażnienia zewnętrznej krawędzi podeszwy • zdrowi ludzie wszystkie palce zginają pod spód stopy . odruch Babińskiego jest jednak charakterystyczny dla zdroW)* niemowląt (niedojrzały jeszcze układ piramidowy)
# ośrodki zlokalizowane w rdzeniu przedłużonym odpowiadają za wiele istotnych funkcji odruchowych (odruchy wrodzone), np.:
• ośrodki związane z funkcjonowaniem przewodu pokarmowego . ssania . żucia . ślinienia . połykania
• wymiotów
• wydzielania soków
• napięcia mięśni gładkich
• ośrodki oddechowe
• kaszlu
• kichania
• wzdychania . ziewania
• czkawki
• regulujące pracę mięśni oddechowych
• związane z wydawaniem dźwięków i mową
• ośrodki krążenia
• regulacja czynności serca
• pobudzanie
• za pośrednictwem nerwu błędnego
• hamowanie
• nerwy współczulne górnej części rdzenia piersiowego
• wpływ na szerokość naczyń krwionośnych
• ośrodki naczynioruchowe utrzymują w stałym napięciu nerwy zwężające naczynia
• poprzeczne przecięcie rdzenia przedłużonego wywołuje
• nagłe rozszerzenie naczyń krwionośnych
• spadek ciśnienia krwi (szok rdzeniowy)
♦ wyłączenie rdzenia przedłużonego zawsze prowadzi do śmierci
WIEDZIEĆ_
dorosłego i mózg dziecka zasadniczo się różnią. Po pierwsze, między 3. a 11. rokiem sJeo m<^ ma 0 w'ele szybszy metabolizm, czyli zużywa znacznie więcej energii do s gH -woju. Po drugie, w dzieciństwie mózg ma znaczną nadwyżkę neuronów oraz to ^ PI7CZ ^lóre komórki nerwowe porozumiewają się ze sobą. Wszystko wskazuje na nad ° " Przypadku uszkodzenia lub usunięcia tkanki mózgowej dziecko wykorzystuje tę Prze ą ? dziecka jest w stanie zreorganizować się tak, by pewne jego części
doro ą' lun''XJC [ych- które zostały uszkodzone lub usunięte. W przypadku człowieka >s ego jest to niemożliwe (nastąpiła już specjalizacja półkul).
134