badanego okresu. Na przykład tempo wzrostu populacji, która w okresie między 1940 i 1950 rokiem wzrosła od 50000 do 65000 wynosi
65000- 50000
50000 =°-30
lub 30% na 10 lat. Tempo wzrostu wyrażone w procentach może oczywiście przekroczyć 100%, a może też być ujemne, jeśli liczba ludności zmniejszyła się.
Ważniejsze pojęcia wprowadzone w niniejszym rozdziale
Odsetek
Proporcja
Stosunek
Wskaźnik
ZADANIA
1. Dana jest tabela zależności między uczęszczaniem do kościoła a klasą, do której chodzą uczniowie pewnej szkoły:
Uczęszczanie do kościoła |
Klasa I |
Klasa II |
Klasa III |
Klasa IV |
Razem |
Uczęszczają regularnie |
83 |
71 |
82 |
59 |
295 |
Uczęszczają nieregularnie |
31 |
44 |
61 |
78 |
214 |
Razem |
114 |
115 |
143 |
137 |
509 |
a. Jaki jest odsetek uczęszczających regularnie w całej próbie?
b. Ile wynosi stosunek liczby uczniów klasy I do liczby uczniów klasy IV?
c. Ile wynosi stosunek liczby uczniów klasy I i II do liczby uczniów klasy III i IV w grupie uczęszczających regularnie?
d. Ile wynosi proporcja uczęszczających nieregularnie wśród wszystkich uczniów klasy IV? Ile wynosi proporcja uczniów klasy IV wśród wszystkich uczęszczających nieregularnie?
e. Czy wśród uczniów klas I i II jest stosunkowo więcej uczęszczających nieregularnie niż wśród uczniów klas III i IV? Wynik należy przedstawić w procentach.
f. Streścić wyniki tych obliczeń w kilku zdaniach.
2. Badano zależność wydajności pracy od typu przywództwa w zespole pracowniczym i uzyskano następujące dane:
Wydajność pracy |
Typ przywództwa w grupie |
Razem | ||
demokratyczny |
liberalny |
autorytatywny | ||
Wysoka |
37 |
36 |
13 |
86 |
Średnia |
26 |
12 |
71 |
109 |
Niska |
24 |
20 |
29 |
73 |
Razem |
87 |
68 |
113 |
268 |
a. W którym kierunku należy raczej procentować? Dlaczego?
b. Przeprowadzić procentowanie i krótko streścić wyniki obliczeń.
c. Jaki jest stosunek liczby pracowników o wysokiej wydajności do liczby pracowników o niskiej wydajności w każdej z grup ? Czy w tym przypadku podanie tych stosunków będzie prawidłowym odzwierciedleniem danych? Wyjaśnić odpowiedź.
3. Jeśli stosunek liczby białych do niebialych w pewnej społeczności wynosi 8/5, to jaka jest proporcja niebialych? Przypuśćmy, że stosunek liczby białych do liczby Murzynów wynosi 8/5. Czy proporcję Murzynów można obliczyć w ten sam sposób? Dlaczego?
4. Obliczyć tempo wzrostu populacji, która w 1940 roku liczyła 153 468 osób, a w roku 1950 176118 osób. Wyłazić je w procentach.
5. W powiecie mieszka 12160 mężczyzn i 11913 kobiet. Obliczyć stosunek liczby mężczyzn do liczby kobiet i wyrazić go jako liczbę mężczyzn na 100 kobiet.
LITERATURA
1. S. M. Dombusch i C. F. Schmid, A Primer ofSocial Statistics, New York 1955, rozdz. 7.
2. M. J. Hagood i D. O. Price, Statistics for Sociologists, New York 1952, rozdz. 7.
LITERATURA W JĘZYKU POLSKIM
1. S. Diamond, Wszechobecna statystyka, Warszawa 1970.