11
Przykład 4
Woltomierz 6/2 -cyfrowy o zakresie 10 V wskazał napięcie 11.65435 V (możliwość 20%
przekroczenia zakresu). Dokładność woltomierza jest podana w postaci: ±( 0,0015% of reading -0.0004% of rangę). Obliczyć bezwzględny i względny błąd pomiaru oraz zapisać jego wynik z uwzględnieniem zasad zaokrąglania błędów i wyniku.
Obliczamy bezwzględny i względny błąd pomiaru z liczbą cyfr znaczących na jaką pozwala kalkulator:
Ponieważ pierwsza znacząca cyfra błędu bezwzględnego jest mniejsza od 3 to w wartości błędu zachowujemy dwii cyfry znaczące, a więc przy stosowaniu zasad zaokrąglania stosowanvch w matematyce otrzymujemy:
Również z tego samego powodu w wyrażeniu błędu względnego powinny być zachowane dwie znaczące cyfry, czyi
Uzyskany wynik pomiaru (11,65435 V) zaokrąglamy do tej wartości dziesiętnej, którą kończy się zaokrąglenie błęd bezwzględnego. YV rozważanym przypadku wskazanie woltomierza pozostawiamy bez zmian.
Tak więc odpowiedź eksperymentatora powinna brzmieć: pomiar napięcia wykonano z błędem względnyi
Ux = 11,65435 V± 0,22 mV.
Przykład 5
Podręczny multimetr 4% -cyfrowy (50000 jednostek), którego znormalizowana dokładność m postać: ±( 0,2% of reding +2 digits ) na zakresie 5,0000 V wskazał napięcie Ux = 2,5642 A Obliczyć bezwzględny i względny błąd pomiaru oraz zapisać jego wynik z uwzględnienie] zasad zaokrąglania błędów i wyniku.
Najpierw ustalamy wagę najmniej znaczącej cyfry' multimetru; w tym wypadku wynosi ono 0,1 mV. Następu obliczamy bezwzględny i względny błąd pomiaru z liczbą cyfr znaczących na jaką pozwala kalkulator
A = 2.5642 V + 2 x 0.1 mV = 0.0051284 V + 0.0002 V = 0.0053284 V
= .O-00---S4\ l0Q% _ 0>20779904%
2,5642 V
Ponieważ pierwsza znacząca cyfra błędu bezwzględnego jest większa od 3 to w wartości błędu zachowujemy jed cvfre znaczącą, a wiec przv uwzględnieniu zasad zaokraglania stosow’anvch w matematyce otrzymujemy:
A * 0,005 V
W wartości błędu względnego pierwsza znacząca cyfra wynosi 2, a więc jest mniejsza od 3 i dlatego tu powinny b; zachowane dwie cyfry znaczące. Stosując reguły zaokrąglania otrzy mujemy, że błąd względny :
Uzyskany wynik pomiaru (2.5642V) zaokrąglamy do tej wartości dziesiętnej, którą kończy się zaokrąglenie błędu bezwzględnego. W rozważanym przy padku Ux = 2.564 V
Tak więc odpowiedź eksperymentatora powinna brzmieć: pomiar napięcia wykonano z błędem względn y= 0.21%; napięcie mierzone ma wartość L\ = (2.564V ± 0.005) V lub L\ = 2.564 V ± 5 mV .