CCF20111007001

-    filtr Chamberlanda (f. porcelanowy)

-    filtr Berkefelda (ziemia okrzemkowa)

-    filtr Schotta (sproszkowane szkło)

-    filtr Seitza (mieszanina azbestu i celulozy)

-    filtr membranowy (estry celulozy).

Pożywki płynne, które ze względu na skład chemiczny nie mogą być poddawane działaniu wysokiej temperatury sterylizuje się poprzez filtrowanie - usuwanie drobnoustrojów. Zestaw do sączenia składa się z kolby z bocznym tubusem podłączonym do kolby próżniowej i odpowiedniego filtru.

DEZYNFEKCJA - proces polegający na zastosowaniu środków chemicznych do nieodwracalnej inaktywacji drobnoustrojów - niekoniecznie wszystkich, ale do poziomu akceptowanego do określonego zastosowania na powierzchniach nieożywionych

Ocena działania środków chemicznych na niszczenie drobnoustrojów (w %): bdb - 100% db -    90 %

dst -    70-80 %

ndst - poniżej 70 %

środki odkażające działają bakterio- i grzybobójczo (zabicie drobnoustrojów) lub bakterio-i mikostatycznie (zahamowania wzrostu i rozwoju).

Podział:

1.    rozpuszczające - kwasy i zasady

2.    utleniające - woda utleniona, nadmanganian potasu, chlor, ozon

3.    odwadniające - alkohole, detergenty

4.    zmieniające napięcie powierzchniowe - detergenty.

' Gotowe preparaty chemiczne to np. Sterinol, Cidex, Aldesan, Sekusept.

Stosuje się też gazowanie pomieszczeń tlenkiem etylenu.

PASTERYZACJA - polega na jednorazowym ogrzaniu płynów do temperatury od 60 do około 90°C (pasteryzacja niska lub wysoka, długotrwała - około 30 minut lub krótkotrwała -kilkanaście sekund) i natychmiastowym schłodzeniu. Pasteryzacja powoduje jedynie zabicie form wegetatywnych drobnoustrojów.

WALIDACJA METOD MIKROBIOLOGICZNYCH - udowodnienie, że. stosowane metody prowadzą do oczekiwanych rezultatów.

Przykład: testy przydatności pożywek mikrobiologicznych

,r badanie jałowości: przygotowana pożywka jest bez żywych drobnoustrojów

-    badanie żyzności: po posiewie drobnoustroje dobrze rosną na pożywce

Barwienie

Barwniki - substancje pochodzenia naturalnego lub syntetyczne, które absorbują rię lub rozpuszczają w barwionych substratach, dając trwałe połączenia barwne.

Związki stosowane do barwienia posiadają zazwyczaj grupę chromoforowa -BARWNĄ (zalicza się tutaj grupy -azo, -nitrozo, -azoksy, -tiokarbonylową) i auksochromowa - NASILAJĄCĄ BARWĘ i UŁATWIAJĄCĄ BARWIENIE, tzn. mającą zdolność tworzenia soli z różnymi substratami np. grupy - NH₃, -OH, -COOH itp.

Barwniki o takiej budowie podzielono na:

. inuoSno feo7vna fuksyna kwaśna, zieleń jasna)

Barwniki zasadowe to sole, w których barwny jest kation; icn roztwory są na skutek hydrolizy lekko kwaśne.

Barwniki kwaśne to sole, w których kationem jest metal, a jonem barwnym anion.

Do barwienia drobnoustrojów stosuje się przeważnie barwniki zasadowe. Wynika to z budowy i składu chemicznego powierzchniowych warstw komórki, jak również ze znacznej

zawartości kwasów nukleinowych.

Cele barwienia:

•    odróżnienie bakterii od składników otoczenia,

•    odróżnienia poszczególnych grup drobnoustrojów między sobą

•    odróżnienia pewnych szczegółów w budowie komórki

•    wykazanie zmian czynnościowych w komórce.

Aby sporządzić barwnik przygotowuje się roztwory macierzyste, czyli nasycone roztwory alkoholowe w stosunku 1 : 10. Na 1 g barwnika daje się 10 ml 96 % spirytusu! Rozczyn ten pozostawia się w cieplarce przez 3 - 6 dni często mieszając. Zlany znad osadu roztwór macierzysty barwnika rozcieńcza się wodą destylowaną I dodaje ewentualnie

bejców.

Np. fuksyna zasadowa alkoholowo - wodna składa się z 10 ml roztworu macierzystego fuksyny i 90 ml wody destylowanej; błękit metylenowy wg Loefflera zawiera 30 ml roztworu

macierzystego błękitu i 100 ml 0,01 % roztworu wodnego KOH.

Hodowla mikroorganizmów    *.    •]

•    i    •;    '    I

1.    Warunki rozwoju mikroorganizmów; obecność wody, soli mineralnych i substanqi odżywczych oraz odpowiednie pH, temperatura i skład atmosfery środowiska. , ;"j.

'    :reirta    >'■

2.    Środowiska, w których sztucznie stworzono    odpowiednie warunki odżywcze j    pH    dla

drobnoustrojów nazywamy pożywkami lub podłożami mikrobiologicznymi.    .

3.    Ilość podłóż stosowanych obecnie w laboratoriach mikrobiologicznych jest bardzo duża, zarówno ze względu na różne kierunki badań, jak i wielką liczbę drobnoustrojów

i ich zróżnicowanie pod względem fizjologicznym.

4.    Cechy charakterystyczne podłóż: łatwo dostępne źródło węgla (za wyjątkiem autotrofów) i azotu (za wyjątkiem asymilatorów azotu atmosferycznego), obecność soli mineralnych, izotoniczność środowiska i odpowiednie pH.

: •    -.-I

5.    Podział podłóż:    „

-    ze względu na konsystencję: płynne, półpłynne (agar-agar 0,1 - 0,7 %), State (środki zestalające: agar-agar 1,5 % - 2 % lub żelatyna - 10 % zimą i 15 -20 % latem).

-    ze względu na skład chemiczny: syntetyczne (sztucznet - bezbiałkowe o ściśle określonym składzie chemicznym, naturalne - białkowe z dodatkiem naturalnych produktów, np. mleka, surowicy krwi itp.; oraz minimalne zawierające absolutnie niezbędne składniki podtrzymujące wzrost, pełne z dodatkiem związków dla optymalnego wzrostu i rozwoju mikroorganizmów.

-    ze względu na wzrost drobnoustrojów: zwykłe (kolektywne, podstawowe, ogólne, uniwersalne) i specjalne (wybiórcze, selektywne, np. agar Endo dla Escheńchia coli podłoże Ashby’ego dla Azotobacter) o składzie: substancje zestalające, składniki odżywcze, wybiórcze (barwniki, sole mineralne, sole kwasów organicznych, pH czyli czynniki hamujące wzrost niektórych grup drobnoustrojów) lub różnicujące (związki,