5
20
*
Wycinanie gumą polega na zastąpieniu płyty tnącej poduszką gumową. Schemat cięcia pokazano na rysunku 11.
Rys.l 1. Schemat cięcia gumą: 1 - płyta podstawowa, 2 - wzornik, 3 - guma,
4 - czop, 5 - obudowa.
Guma jest umieszczona w obudowie stalowej zamocowanej do suwaka prasy. W czasie wykrawania obudowa zapobiega wypływaniu gumy na boki dzięki czemu można wywierać odpowiednie naciski na gumę. Zamiast stempla używa się wzornika o kształcie wycinanego wyrobu, wykonywanego z cienkiej płytki stalowej przymocowanej do płyty podstawowej. Na wzornik kładzie się blachę o wymiarach odpowiednio większych od wymiarów wzornika. W czasie mchu roboczego suwaka prasy następuje najpierw dociśnięcie gumą materiału do wzornika, a następnie zagięcie wystających obrzeży i dociśnięcie ich do płyty podstawowej. Przy dostatecznie dużych naciskach siły tarcia występujące między obrzeżem i płytą podstawową uniemożliwiają przesuwanie się obrzeża w kierunku wzornika. Dalszy wzrost nacisków powoduje odkształcenie się materiału nie podpartego, aż do wystąpienia pęknięcia blachy na krawędzi wzornika. Przy takiej metodzie cięcia występuje znaczne pocienienie brzegów wyrobów, a powierzchnia cięcia jest dość nierówna. Przy zbyt małym naddatku na obcięcie, zamiast wycinania następuje zawijanie materiału na wzorniku.
Za pomocą gumy można ciąć blachy cienkie z materiałów stosunkowo miękkich np. aluminium do 2 mm grubości, duraluminium do 1,2 mm, miękką stal do 1 mm. Ten sposób cięcia stosuje się na ogół przy produkcji małoseryjnej. Wyjątek stanowią drobne przedmioty z folii, dla których wycinanie gumą może być również stosowane w produkcji wielkoseryjnej.
Siłę cięcia oblicza się ze w^zoru
P = A • q (17)
gdzie: A - powierzchnia oporowa poduszki gumowej
(powierzchnia płyty, do której przymocowany jest wzornik). q - naciski jednostkowe,
Wartość siły P nie zależy od długości linii cięcia.