78
I Moc czynną odbiornika można zmierzyć bezpośrednio przy wykorzystaniu watomierza. Znając wskazania watomierza, woltomierzy i amperomierzy można obliczyć moc pozorną, bierną i współczynnik mocy. W przypadku braku watomierza lub bardzo małych mocy możemy zmierzyć moc czynną za pomocą pomiaru trzech napleć lub trzech prądów. Niezbędny jest w tym przypadku dodatkowy opornik o znanej rezystancji RJ który włączamy jąk na rys.8.3. • '
78
a)
hl
o
s
b
Rys. 8.3. Pomiar mocy czynnej przy użyciu a) trzech woltomierzy, b) trzech amperomierzy
Rys. 8.4. Wykresy wektorowe dla układów z rys. 8.3 Na rys. 8. 4 zbudowano dla obu układów wykresy wektorowe przy
założeniu, że naplecie na odbiorniku jest w obu przypadkach
identyczne. Wykresy zbudowano przy założeniu, że spadki napięcia na amperomierzach i prądy pobierane przez woltomierze są równe zero.
Ola wykresu z rys.8.4a obowiązuje związek *
U* = U* + U* + 2*U *U *cos*
• 2 3 : 3 r«
Stąd
(8.9)
.cosę =
' ••
2*U -U
Dla wykresu z rys.8.4b obowiązuje związek
lf=I2+I2+2*I *1 *coSf
Stąd
I? - l2 - I2
1 2 3
cosy> =
2-1 •!
2 3
k/2
(8.10)
Mop czynna pobierana przez odbiornik przy napięciu zasilania u
, * * wynosi ^
K
>-
i
i.
łsc -%
Wstawiając do (8.11) wartość współczynnika mocy z relacji (8.9) i (8.10) otrzymamy:
U u2 - U2 - U2 U2 - U2 - U2
P = U_- - • - = —- (8.12)
2>U2*U3
2-R
oraz
fr-
i2 - i2 - i2
12 3
P = I »R .1,.-• 2 3
R
2
Ip (8.13)
Moc czynną można zmierzyć także za pomocą licznika induk-cyjnego służącego do pomiaru energii pobranej przez odbiornik. Prawidłowo wyregulowany licznik indukcyjny przy przepływie mocy czynnej równej np. 1 kW powinien w ciągu godziny wykonać tyle obrotów tarczy, ile podaje tzw. stała licznika