Dunin Pismo zmienia swiat
02 tif

30

IO badaniu

/ czytelnictwa

\\***

fi*

biolog¹'

pytanie biorąc pod uwagę następujące ujęcia [kąty

zwojowa),

P-

g? P<'^(la&' -

^ historyczny, gr ekonomiczny, g? etatystyczny, literaturoznawczy.

—zwykle

ctU?UUJvLI jeanostki do lektury, ale do tego, aby z indywid° t°^P^ ^; informacji o czytanych pozycjach wytworzyć obraz czytS^ -w społeczeństwie w różnych jego grupach, np. wśród szkolnej, na wsi, u robotników czy inteligencji. Badania p_r£w‘ nie tylko wykazać aktualny stan kultury czytelniczej, lecz tak* zajrzeć w przyszłość, wywnioskować, jak mogą rozwijać^ sprawy w najbliższym czasie. Do tego potrzebne jest powtarzani"

analogicznych badań, aby spróbować odkry ć tendencje i przewi-dzieć dalszy rozwój wypadków^.

Funkcjonujące podręczniki czytelnictwa [257, 263] dużo miejsca poświęcają metodom analiz w tej dziedzinie. Trzeba stwierdzić, że wbrew temu teoretycznemu zainteresowaniu, porządnie metodologicznie przeprowadzonych badań jest niewiele i trzeba ostrzec zapalonych bibliologów przed pochopnym podejmowaniem amatorskich prób. Badanie czytelnictwa jest zadaniem pracochłonnym, kosztownym i wymaga metodycznego przygotowania. Czytelnictwo nie ma bowiem swoich własnych metod i technik badawczych i posługuje się takimi, jakie zostały wypracowane na terenie innych nauk, przede w^rszystkim socjologii i psychologii, literaturoznawstwa, a także statystyki, ekonomii i historii.

J. Wojciechowski w podręczniku Czytelnictwo [262, s. 10] w dowcipny sposób zwraca! uwagę studentów, że owo czytelnictwo można rozpatrywać z wielu punktów widzenia. Takie ujęcia są przez niego określane jako kąty patrzenia na zjawisko czytania, ore zaznaczył umownym znakiem graficznym (•> (kąt).

198

teriału trzcuo. ^____

jest na wstępie precyzyjne postawienie zagaumcu, zbadać. Po ustaleniu pytań, na które szuka się odpowiedzi, należy wybrać metodę i technikę badań. Metoda to ogólnie pojęty rodzaj badania, które się zamierza przeprowadzić.

W przypadku czytelnictwa będzie to, jak już powiedziano, najczęściej sposób już wypróbowany w innych naukach społecznych. Potem przechodzi się do techniki, czyli odpowiedzi na pytanie, jak.można w praktyce rozwiązać nasuwające się zagadnienia. Na przykład jeśli za metodę uznamy obserwację zachowania interesującego nas człowieka, to (posłużywszy się żartem) wolno powiedzieć, że jedną z technik może stać się

podglądanie go przez dziurkę od klucza,

Możemy wyróżnić następujące procedury badawcze: i Sda obserwacji jest najbardziej potocznym sposobem

orzekania o rzeczywistości; po prostu trzeba jej się spokojnie rzekama    ' • _mogą być dokonywane z zewnątrz lub

1

199