ekologia12

»vIh *19 odpomoiU¹ nu fwonftl, |>umi/yi mul *lę nmi< 1 /Imlllwy 1II11 żywlilolii W«Kn/u|i| nu In (limo |l|||yi7i|ii* 1 iImi impiilm jl /uiiiIok/c/iiiw w inlinll N.l. liii* wlv' /nilnny ewolucyjna powiUule nu diod/r llultillll iiiilmulm^,Ho «l)»|wim’ud/Jly w huiiJ/o li Ml Id ni i«n~h obniżenia intensywności oddziaływań im_v.Ir, /vwtcirlcin 1 pnofyirm. Właściwości gcnc-i)i .in zarówno żywiciela. jak i pawżyU nie lą więc

■MłłtWttM

I llmuwliilm doświadczenia laboratoryjne nad nMiiiliiiniiliii|tlc;nik ofiara oddaliliśmy się znacznie lii liu»/"no punktu wyjściu. Czego nowego możemy iH.i/ iię »|HHl/icwm' analizując układy drapieżnik-iillmu W warunkach naturalnych? Dotychczas przyj* ■Mlltiny, Ic liczebność ofiar określana jest przez ■HlnUi¹ iliupic/ników i We/ vtrsa, możemy więc #h«U «/ v to nasze założenie sprawdza się w wa-RMki hiMiuralnych. Zwią/ki między drapieżnikiem ■Hgl mogą podlegać /mianom ewolucyjnym. Do-■Mania się lakicli /mian możemy poszukiwać n gatunków, które niedawno zetknęły się ze sobą • u ar mik ach naturalnych.

nailmtla w warunkach naturalnych

.. Jak nio/iiii utwierdzić, że drapieżnik wpływu nu n. -.i..... . populacji ofiary? Eksperyment, który ■Mna by pr/cprowadzić, polega na usunięciu drn-Hflfl|||ńw / lik ludu i obserwowaniu reakcji popularni ni im lim 1I/0 niewiele eksperymentów tego ro-■U|| Riiilul" wykonanych poprawnie i wobec od-■plfllnie) kontroli, ztymijmy się jednak kilkoma f uh li

Irirot ulhmiycki <Salino xalar) jest rybą ważną UMówiło w rylniclwic. juk i w wędkarstwie wzdłuż ■fgąi wschodniego wybrzeża Kanady, zmniejsza-(tłli >|lv liczby odławianych ryb lego gatunku stano-

llm> K . poważny problem. Wydawało się.że moż-„11 piOlM.wiii zwiększyć produkcję populacji łososi MRażogimiii /cnie obserwowanego wyjadania dużej 1.1 inuyhkii pr/cz ptaki drapieżne, w szczególno-.. 1 HwHmlM i trac/e. Łosoś atlantycki składa ikrę ■ggla li słodkich i narybek żyje tam dwa do trzech |m z •mim podejmie migrację do morza. Whitc ipMUi usunął / okolic rzeki Margane w Nowej k|is |l IM zimorodki i 36 traczy w okresie 1937-10111 uzyskał w len sposób wzrost |topulucji narybku łlMtWli

I in/nbnold narybku doclora|ącoQO do _ morza

1057. |u/.ul urunięcicm ptaków    1854

i 938. po iiMinkciu ptaków    406S

Do eksperymentu lego można mieć dwa zastrzeżenia: I) produkcja narybku u łososi bywa bardzo zmienna /. roku na rok i brak danych kontrolnych uniemożliwia wykluczenie możliwości, że rok 1938 był właśnie takim -dobrym" rokiem dla narybku łososia; 2) wzrost liczebności narybku docierającego do morza wcale nie oznacza, że więcej dorosłych łososi powróci do rzeki za rok lub dwa.

Eksperyment ten został powtórzony w większej skali czasu przez Ełsona (1962). Autor ten usuwał przez 6 lal z 16-kilometrowego odcinka rzeki FoUett w Nowym Bronszwiku średnio 54 tracze i 164 zimorodki rocznic. Wyniki, które otrzymał, są następujące:

Rok	Liczebno*! narybku	% dożywających do wieku 2 lat
PTAKI NIE USUWAM
1942	16000	12
1943	16000	6
1945	249000	2
PTAKI USUWAMI
1947	273000	8
1948	235000	6
1949	243000	8
1950	246000	10

Stwierdzono też pewne uboczne efekty usunięcia ptaków—liczebności populacji większości gatunków ryb w rzece niemal podwoiły się. Elson wyciągnął wniosek, że intensywna redukcja liczebności ptaków odżywiających się narybkiem może pozwolić na wzrost produkcji populacji łososia atlantyckiego w rzekach.

Dynamika liczebności populacji jarząbka ciecior-nika (Bonasa umbellus) charakteryzuje się znacznymi fluktuacjami: znaczenie tego ptaka jako gatunku łownego spowodowało, że stał się on przedmiotem kilku eksperymentów dotyczących oddziaływań w układzie drapieżnik-ofiara.

Z obszaru około 800 ha na terenie stanu Nowy York usunięto w sumie 557 osobników drapieżnych ptaków 1 ssaków, obszary sąsiednie pozostawiono lako kontrolno. Wyniki tego eksperymentu są następujące (Hdmtnstor 1939):