HPIM1418

72

MOIM l »»M|IKU i) I nn»MM

73

wid/ianc są juko nic dość ważne. aby ponowie koszty stresu wynikającego / /nanflazowmua sic ny.konflikt Czasem unikanie konfliktu wynika z lego. że obie strony spostrzegają że ryzyko prowadzenia otwartego sporu jest większe niż niepewne zyski, jakie można osiągnąć

Środkowa faza konfliktu

W lej fazie najistotniejsze są interakcje miedzy partnerami konfliktu, które mogą biec dwoma lorami. Pierwszy kierunek to bezpośrednie negocjacje, drogi - to eskalacja i intensyfikacja konfliktu

Bezpośrednie negocjacje. W większości codziennych spraw ludzie ułatwiają pojawiające się nieporozumienia poprzez bezpośrednie negocjacje. Jest to rozin »• wa, w której każda strona wyraża swoje stanowisko, poszukuje i uzyskuje potwierdzenie prawa do zajmowania takiego stanowiska ze strony innych. Następuje wówczas bezpośrednio wymiana dotycząca problemu spornego, który wymaga rozwiązania. Potrzebne informacje są dokładnie przekazywane i odbierane bez zakłóceń. Obie strony pracują w kierunku osiągnięcia rozwiązania lak długo, dopóki jakiś wynik stanic się możliwy do zaakceptowania.

Eskalacja konfliktu. Wynika na ogól ze stosowania t/w. przymusu wobec partnera w celu zmuszenia go do spełnienie życzeń danej strony Taki przymus może mieć formę groźby, krytyki, fizycznej agresji itp. Jeśli pragnienie żądającej osoby nic zostanie spełnione, lo wzrasta siła i natężenie zachowań o charakterze przymusu. Ostatecznie jeden z partnerów ustępuje, wzmacniając tym sarny m drugą stronę w stosowaniu takiego pi/ymusu.

I). I(. Petersort (1983) wskazuje i .1 rolę pcrccpcyjnych uwarunkowań w eskalacji konfliktu Zauważa tendencję potęgującą na tym, ze nieprzyjemne zachowanie jednego z uczestników drugi jest skłonny wyjaśnić za pomocą cccii osobowościowych lub postawy realizatora lego zachowania (np. egoizm, /la wola. głupota) Osoby popełniające budzący wątpliwości c/yn skłonne są wyjaśniać swoje zachowanie, biorąc pod uwagę okoliczności łagodzące, wpływ innych osób, a także chwilowy stan realizatora czynu lub odnieść ten czyn do wartości wyższych. W eskalacji konfliktu wa/nym czynnikinn jest ulrybuijj pi/yc/yn odpowiedzialności (winy) w drugiej strome, co oznacza, ze uc/esinny konfliktu skłonni są winę przypisywać raczej innym niz sobie lub okolicznościom Pojawia się skłonność do zamiany właściwości chwilowych par triera na stale, niezmienne jego cechy Wskutek czego konflikt staje się hardziej zagiu/ający niż był dotąd, takie przedclinnm.. m« ąprąwy specyficznej na ogólna w czasie eskalacji konfliktu jest bardzo subtelne 1 yybkn* Mu/.e OHO UUWiT dać krotkotiwalą korzyść osobie, która tego dokonała

Przede liniowanie spraw /imentu grunt u dyskusji 1 mwno ją oj. ! -.y W elekcie to, co na początku było małym problemem, poprzez eskalację sUjc się wielką, złożoną sprawą

Akt /gody. Jeśli eskalacja konfliktu osiągnęła dość wysoki po/iom. to bardzo tnidne Maje się przejście od otwartego konfliktu do racjonalnych dmłsń ukierunkowanych na rozwiązanie problemu, co jest niezbędne, aby rozwiązać konflikt. Konieczny jest jakiś moment przejścia między eskalacją a konstruktywną negocjacją Takim pośrednim stopniem;csl akt zgody, który prowadzi do redukcji negilyw-nych odczuć i wyraża wolę do pracy nad rozwiązaniem konfliktu. Akt /gody może polegać na takim przedefuiiowaniu problemu, że staje się on mniej ważny tuż utrzymanie więzi z partnerem. Innym sposobem okiiz.uua chęci do zgody jest przypisanie sobie części odpowiedzialności za konflikt 1 nicobciązanic innych winą /.i powstałe trudności. Założenie jest takie: ktoś poczuwa się do tego, k konflikt jest przy najmniej częściowo z jego winy, więc będzie robił co tylko możliwe, aby go rozwiązać.

W sytuacji, gdy eskalacja konfliktu doprowadziła do przerwania interakcji, lecz uczestnicy nadal są zainteresowani jego rozwiązaniem, konieczne jest wykonanie czegoś więcej niż akt zgody, zanim dojdzie do bezpośrednich negocjacji. I). R. Pcicrson (1983) sądzi, że potrzebny jest w takiej sytuacji akt pojednania, który wymaga przekonania partnerów do siebie nawzajem. Stan tali osiąga się poprze/ intensywną ekspresję pozytywnych uczuć oraz wzrost zaangażowania w związek łączący partnerów. Dopiero po tym możliwe staje się podjęcie konstruktywnych negocjacji wokół spornej sprawy.

Faza końcowa

Konflikt w lej fazie może przyjąć dwojaką postać: albo brak jest jakiegokolwiek rozwiązania spornej sprawy, a interakcje zostają przerwane, albo osiąga się jakieś ustalenia, które mniej, bardziej lub w pełni .satysfakcjonują uczestników konfliktu. I) R Petenoo (1983) wyróżnia zatem pięć stanów końcowych konfliktu: separację stron, dominację jednej strony i uległość drugiej, zawarcie kompromisu, osiągnięcie całkowitej zgody oraz uzyskanie dodatkowych korzyści / rozwiązania konfliktu w postaci strukturalnej poprawy więzi łączących tic/cstoikćw. Powrócimy do tych stanów przy omawianiu .sposobów rozwiązywania konfliktu.