Nrioy tu przypomnieć, że wzory na pH przed i po PR nie obejmują zakresu bardzo bliskiego PR. kiedy stężenia IH,0*| i (OH-) w roztworze są Miskie stężeń tych jondw wynikających z iloczynu jooowego wody. Widać to wyraźnie w przypadku roztworu obojętnego, kiedy pH ■ 7 nie można obliczyć z podanego wzoru. Me /mienia io jednak praktycznie przebiegu krzywej*. Pewne uproszczenie wzorów można uzyskać. wprowadzając pojęcie procentu zmiareczkowania kwasu (zasady) lub współczynnika zroiareczkrwania kwasu (zasady). W PR miareczkowania procent zmiareczkowania osiąga oczywiście wartość 100, a współczynnik zmiareczkowania wartość I. W tym podręczniku pozostaniemy jednak tylko przy wzorach podstawowych.
W tablicy 18 zestawiooo wartości pH zmieniające się w toku miareczkowania 25 mL 0.1 M kwasu solnego za pomocą 0.1 M roztworu wodorotlenku sodu. jako przykład miareczkowania mocnego kwasu mocną ™Mą
objętość roztworu NaOH. mL
Rys- 45. Krzywe miareczkowania 25 mL kwasu solnego ro/tworem wodorotlenku uda o identycznym stężeniu (obliczone teoretycznie t uwzględnieniem rozcieńczenia)
bromotymotowy ,
*777777*5
10 20 30 40 60
objętość kwasu solnego. mL
Rys. 46. Krzywe miareczkowania 25 mL roztworu wodorotlenku sodu kwasem solnym o identycznym Stężeniu (obliczone teoretycznie i uwzględnieniem rozcieńczenia)
Na rysunku 45 przedstawiono krzywą miareczkowania określoną na podstawie danych z tabl. 18 oraz analogicznie obliczone krzywe miareczkowania 1 M. 0.01 M i 0.001 M kwasu solnego roztworami wodorotlenku sodu o takich samych stężeniach. Na rysunku
■Bliższe omówienk tych zagadnień oraz wzór uniwersalny na krzywą miareczkowania znajdzie Czytelnik w monografii: A. Hulanicki. ..Reakcje kwasów i zasad » chemii analitycznej''. *yd. 3 UL PWN. j Warszawa 1992.