IMG 75 (2)

pilum Om*. Amr i«*4nr4>

f ]*1821. IHuk-kiw^ w porównaniu z uczniami bez dysłeksji, charakteryzowali stę nihu umonceiui w odnWetito do postęp iw w nauce oraz roteli nłZsw od nich aspiracje.

J. DrFtamrsco i J. T*vłm (1985) zwrócili uwagę aa konieczność dokładnego sprecyzowania czynników w eksploracji koncejKji siebie dzieci i trudnościami w uczeniu się- Badacze d zauważyli, że poprzednio prowadzone badania nad koncepc ją siebie u dzieci dyslektycznych ignorowały dwa potencjalnie ważne czynniki, takie jak płeć i status socjoekonomiczny. Te dwa wymiaiy mają (Ich zdaniem) pewien wpływ na koncepcje siebie. W swoich badaniach autorzy' dobrali losowo dwie grupy: dzieci dyslektycznych i bez takich trudności, określając koncepcję siebie i status socjoekonomiczny badanych. Mimo iż badacze nie odnaleźli żadnej zależności między płcią a kom ceptją siebie dyslektyków, to jednak wystąpiła istotna korelacja tej z.micnnej z kh statusem sot joekonomicznym, tzn. im wyższy status socjockonomkzny, tym wyższa samoocena. Stwierdzono także, iż dzieci dyslektyczne cechowała obniżona samoocena ora/ że status socjoekonomiczny stanowił ważną przesłankę tłumaczącą różnicę pomiędzy badanymi uczniami.

Badania P. Sooda [1994] ujawniają inne zależności. W Indiach zbadano związek pomiędzy specyficznymi trudnościanii w uczeniu się a cechami demograficznymi i takimi aspektami osobowościowymi, jak: samoocena, dojrzałość społeczna, zdolność rozumowania i ogólny poziom lęku w grupie 20 chłopców i 21 dziewcząt z trudnościami w uczeniu się oraz w grupie 20 chłopców i 3S dziewcząt bez tychże trudności w przedziale od 8 do 11 lat. Na podstawie przeprowadzonych badart okazało się. że dzieci z trudnościami różniły się znacznie od pozostałych poziomem lęku, posiadały niższą samoocenę i niższy niż przeciętny poziom zdolności rozumowania. Nic wykazano jednak .statystycznej różnicy pomiędzy porównywalnymi grupami w zakresie dojrzałości społecznej. Niemniej trudności w uczeniu się częściej stwierdzane były wśród chłopców niż dziewcząt.

Nie wszyscy jednak badacze, podejmujący omawianą problematykę, stwierdzali zaniżoną samoocenę dyslektyków w porównaniach dzieci bez dys-leksji

R S4tverman i N. Zigmoud [1983], dokonując pomiaru samooceny w licznej grupie uczniów /. trudnościanii w uczeniu się ze szkół podstawowych i średnich, nie zauważyli różnic w jej poziomie; nie znaleźli także związku pomiędzy koncepcją siebie, wiekiem, ilorazem inteligencji a osiągnięciami szkolnymi badanych,

D. Piekar i C. Tori [1986] zaobserwowali podobne prawidłowości. Zbadali koncepcję siebie u uczniów z dysleksją i bez dysłeksji uczęszczających do szkoły średniej, stosując sześć pierwszych stadiów w rozwoju psychospo-