IMG75 5

9

8

Poszczególne elementy mieszczone na powyższych schematach pełnią następujące rolet

1    - źródło napięcia wzorcowego U_N ,

2    - wzmacniacz napięcia błędu ,

3    - dzielnik naplęcia_v

4    - szeregowy element regulacyjny.

Analizę układów przedstawionych na rysunkach 10a i 10b poleca się studentom.

Oprócz stabilizatorów napięcia stosowane eą w miernictwie stabilizatory prądu, zapewniające stałość prądu przepływającego przez obciążenie niezależnie od zmian jego oporu czy napięcia zasilania. Zainteresowanych tyn zagadnieniem studentów odsyła się do literatury.

1.2.3. Zasilacze prądu przeml—

Zasilanie układów pomiarowych prądem przemiennym jest konieczne przede wszystkim przy sprawdzaniu przyrządów prądu przemiennego. Przy pomiarach mniej-dokładnych korzysta się z sieci energetycznej, stosując w razie potrzeby autotransformatory. Do stabilizacji napięć przemiennych powszechnie stosuje się stabilizatory ferromagnetyczne.

Do zasilania szeregu układów pomiarowych /np. mostków prądu przemiennego/ potrzebne są sinusoidalne źródła napięć 1 prądów o częstotliwości w zakresie pasma akustycznego. Obecnie do tego celu najczęściej są stosowane generatory elektroniczne pracujące w różnych układach, z których najważniejszymi są:

-    generatory dudnieniowe

-    generatory oporowo-pojenmościowe /generatory RC/

Wymagania stawiane generatorom pomiarowym są następujące:

-    stałość nastawionej częstotliwości,

-    stałość amplitudy,

-    sinusoidalny kształt napięcia 1 brak przydźwięku sieci,

-    moc wyjściowa rzędu kilku watów

Generatory dudnieniowe, bo to układy w których częstotliwość akustyczną uzyskuje się przez zmieszanie /zdudnienie/ dwóch drgań o znacznie większej częstotliwości. Schemat blokowy wyjśniający zasadę takiego generatora przedstawia rys. 11.

Rys* 11.

Drgania sinusoidalne wytworzone przez generatory w.cz. zostają zmieszane w mieszeezu w wyniku czego na jego wyjściu powstają nowe składowe, z których zostakit wydzielone przez filtr dolnoprzepusto-wy a następnie wzmocniona składowa najmniejsza f^ • /f₂~f-/ • Regulując częstotliwość f₂ regulujemy częstotliwość £_v, przy czym jeżeli f£*f ₁ to f_w ■ 0. Wynika z tego, że częstotliwość f może być regulowana od zera do pewnej częstotliwości maksymalnej ^_wmaXł która zazwyczaj nie przekracza 0,2 f*.

Zmianę częstotliwości f₂ dokonuje się najczęściej przez zmianę pojemności kondensatora obrotowego włączonego w obwód drgań generatora o częstotliwości f^ a wyskalowanego w częstotliwości f_y.

Podstawową wadą generatorów dudnieniowych jest niestałość częstotliwości różnicowej, występująca przy znikomych zmianach częstotliwości jednego z generatorów w.cz.

Generator RC jest to w zasadzie wzmacniacz oporowy z silnym dodatnim sprzężeniem zwrotnym. Gałęf selektywnego sprzężenia zwrotnego stanowi najczęściej mostek Wiana. Generowana częstotliwość za- j leżna jest od nastawionych elementów mostka. Bliższe informacje na temat generatorów RC znaleźć mężna w literaturze z zakresu układów elektronicznych.

1.3. Układy reKułac.11 napięcia 1 prądu

Do regulacji napięcia i prądu w obwodach pomiarowych zasilanych przez źródło dostarczające nsępięcia o stałej wartości stosuje się oporniki regulacyjne tzw. suwakowe, które w zależności od precyzji regulacji mogą mieć różną konstrukcję /np. "helipoty’¹/. Najczęściej Jednak wykonane są w postaci uzwojenia z drutu oporo- j wago nawiniętego na kofcpus walcowy lub toroidalny. Po odizolowanej j części powierzchni nawoju przesuwa się szczotka kontaktowa. Napięcie regulowane występujące między szczotką i każdym z zacisków