LABORATORIUM . URZADZEif IADAWCZYCH
Pomiary rezonatorów lewar o owych, wyznaczanie parametrów o owo i.ów z ast epc zy eh*
Celem ćwiczenia jest poznanie właściwości rezonatorów kwarcowych stosowanych w urządzeniach nadawczych.
Rezonatory kwarcowe służą głównie Ło budowy wysokostahilnych generatorów, a także, w specjalnych wykonaniach, w filtrach kwafrcowych.
Działanie rezonatora kwarcowego opiera się na zjawisku piezoelefe-5Ctrycznym* Kwarc (S102) krystalizuje w układzie heksagonalnym,ciasno upakowanym.Jego właściwości mechaniczne są bardzo zbliżona&odo właściwości ciała doskonale sprężystego* W związku z tym krzywa rezonansu mechanicznego kryształu jest bardzo17ostre” {dobroć rzędu 10^}*
W pryzmacie,powstałym po wstępnej obróbce kryształu, linie łączące prseciwległe kąty sseściokąta nazywają się oaiami elektrycznymi(XX), s symetralne boków osiami mechanicznymi lYY) * Oś wzdłużna nosi nazwę osi optycznej (ZZ)*
Jeśli kryształ ściśniemy siłą równoległą to osi XX , na krawędziach prostopadłych pojawią się ładunki elektryczne, proporcjonalne Ło siły* Identyczne zjawisko zachodzi podczas działania, sił rozciągających, lecz wtedy znaki ładunków'zmieniają się na przeciwne* Analogiczne zjawisko ma miejsce podczas działania sił równoległych do osi YY, przy czym ładunki powstają na tych samych krawędziach*
Odwrotne zjawisko piezoelektryczne polega na odkształceniu mechanicze-nym płytki pod wpływem przyłożonego napięcia*
• Jeżeli umieścimy płytkę kwarcową między okładkami metalowymi i doprowadzimy to nich napięcie, -zmienne, to płytka będzie drgać « częstotliwością doprowadzonego napięcia* Przy pewnej częstotliwości napięcia otrzymamy rezonans mechaniczny drgań płytki* Amplituda tych drgań szybko rośnie* Dzięki odwrotnemu zjawisku piezoelektrycznemu można je sprząc z drganiami w obwodzie elektrycznym*