Obraz
1

Transporter glukozy

NHa NHa

a

a

Receptor insulinowy

Błona plazmatyczna

P v P

Ryc. 3. Budowa i działanie receptora insulinowego (6),

INSULINA

Wychwyt glukozy

Synteza glikogenu

Synteza DNA

Wychwyt aminokwasów

Synteza białka

Transport jonów

Synteza kwasów tłuszczowych

W Lipoliza, rozkład tłuszczów

O

Glukoneogeneza

i post recepto rowy. W patogenezie cukrzycy istotne znaczenie mają dwa ostatnie mechanizmy. Za oporność receptorową odpowiedzialnejest zjawisko down-regulation lub zmniejszenie powinowactwa receptorów do insuliny. Zmiany czynnościowo-morfologiczne w receptorach mogą być również spowodowane przez mutacje. Typowa dla stanów hiperinsulinemii internalizacja, choć częsta, nie odgrywa zasadniczej roli w patofizjologii insulinooporności. Wykazano, że wysycając 10% receptorów, insulina wywołuje swój maksymalny efekt w tkankach obwodowych. Oporność postrecep-torowa z kolei wiąże się najczęściej z zaburzeniami w procesach sygnalizujących przyłączenie insuliny do receptora insulinowego, ze zmianami w budowie i działaniu transporterów glukozy do wnętrza komórki oraz z przypadkami nasilonej lipolizy, kiedy to zwiększa się ilość WKT, a ich nadmierna oksydacja jest odpowiedzialna za hamowanie procesu glikolizy (6). Molekularne mechanizmy insulinooporności są analogiczne do występujących w reakcji zapalnej. Większość adipokin (rezystyna, IL-6, TNF-a, leptyna, adiponekty-na i wisfatyna), wykazujących istotną rolę w rozwoju

insulinooporności, ma równocześnie działanie metaboliczne i immunologiczne. Kinaza białkowa C (PKC) łączy zaburzenia metaboliczne z procesem immunologicznym. Aktywacja PKC prowadzi do wzrostu produkcji aktywnego czynnika jądrowego kap pa B (NF-kB), prozapalnych cytokin, białek ostrej fazy, reaktywnych form tlenu (stres oksydacyjny). Następnie dochodzi do zaburzeń interakcji pomiędzy komórkami odpowiedzi zapalnej i śródbłonka, co skutkuje wytworzeniem patologicznego fenotypu śródbłonka, predysponującego

Ryc. 4. Efekty działania insuliny (1),

IN YITRO EXPLORER

przegląd medycyny laboratoryjnej zeszyt 1(10) 2010