Obraz 0

poprze/ zwiększenie liczby transporterów glukozy (GLUT) w błonie komór-kowc; Transportery glukozy są białkami, które powstać prawdopodobni* w cytopUzmte komórek Zidentyfikowano 6 różnych trunsporterów gluko/j. Insulina zwiększa transport glukozy do większości komórek, z wyjątkiem mózgowia, kanalików nerkowych, erytrocytów, błony śluzowej jelit oraz komórek B trzustki. Ilościowo, najważniejsze są wpływy insuliny na transport glukozy w mięśniach szkieletowych i w tkance tłuszczowej

W mięśniach oraz w wątrobie insulina stymuluje syntezę giikogcnu W wątrobie hamuje wy twarzanie glukozy na drodze glukoncogcne/y.

Tłuszcze. Insulina zwiększa syntezę ciał tłuszczowych (lipogenezę), a zwłau-cza syntezę triacylogliceroli w tkance tłuszczowej oraz w wątrobie. W tkance tłuszczowej hamuje aktywność lipazy hormonow rażJi w ej i zwiększa uktywnoić lipazy lipoprotcinowęj. W wątrobie hamuje kctogcnczę

Białka. Insulina nasila syntezę białka i humujc jego rozkład.

Inne wpływy. Insulina zwiększa wchodzenie potasu uo komórek. Dnęki wpływom anabolicznym bierze udział w regulacji wzrostu ustroju Efekty działania insuliny przedstawiono w tabeli 6.7

Tabeta 4.7. Efekty diukima .mulmy na tkanki

Wijtfob*	Mięśnie	Tkanka tłuszczowa
/mmcjsiriut gluknt>c«>tcnc/y Zs^kunuc lyMczy gl.koptnu Hamowanie (Jikofcnoliry Zmmrjuemc produkcji glukozy (efekt 1+2+J) Zmniejszenie kctogcnc/y Zwiększenie syntezy bulek Zwsększro* syntezy lipidów	Zwiększenie transportu glu-kozy do komórek Zwiększenie syntezy giśkogcnti Zwiększeni; wyehwylu aminokwasów Zmniejszenie uwalniania iim-nokwatów Hamowanie rozpadu białka Zwiększenie syntezy bulka Zwiększenie wychwytu K'	Zwiększenie traniponu glukozy di> komózek Zwiększona synteza kwitów tłuszczowych Zwiększona synteza glicero- -J-fosforanu Zwiększona synlcza triacyto-glkcroti Hamowanie lipazy honaoao- wrałliwcj Aktywacja lipazy lipopnkó-nowej Zwiększony wychwyt K’

Regulacja wydzielania Insuliny

Głównym czynnikiem regulującym wydzielanie insuliny jest stężenie glukory we krwi Glukoza przenika do komórek B. w których jest metabolizowani. Prowadzi to do wzrostu syntezy ATP i do zamknięcia ATP-zaWżnych kanałów K\ depolaryzacji błony komórki B i otwarcia kanałów wapniowych N»* pływające do komorki jony wapnia powodują cg/ocyto/ę insuliny Wy J/icbn* insuliny jest dwufazowe. Pierwsza szybka faza jest wynikiem wyrzutu insuliny nagromadzonej w ziamistościach Druga fa/a jest dluzsza. wolniejsza » I**⁴ następstwem wzmożonej syntezy Wydzielanie insuliny zwiększają niektóre aminokwasy, a zwłaszcza argimna i leucyna. hormony przewodu pokarmowego.

—

GIP. gasirynu. CCK i sękretyna oraz glukagon. Czynnikiem regulującym łtkrecję insuliny jest także autonomiczny układ nerwowy Pohud/eme nerwu błędnego nasila wydzielanie insuliny, natomiast bodźce z układu udrcncrgicz-_ocgo hamują jej wydzielanie poprzez a-receptory. Wydzielanie insuliny hamuje łomatostatyną. Czynniki regulujące wydzielanie insuliny przedstawiono w tabeli 6. S.

Takcla IJL Czynniki wpływające iu wyd/Klame insuliny

Czynniki pobudzające	Czynniki hamujące
W nuit nęitnu glukozy Aimnokwaty GIP Gauryru Sc kretyni Chokcytiokiniiu dukaj on Unerwienie pzrywspólc/ulne	Spadek Uęrcnia glukozy Somatmtalyma Stres, wysiłek llipolaja Iłipoiermia Unerwienie wspólcralnc (receptory a.)

Glukagon

Glukagon jest peptydem zbudowanym z. 29 aminokwasów. Okres półtrwa-nia glukagonu wynosi 5-10 minut. Głównym miejscem rozkładu glukagonu jest, podobnie juk insuliny, wątroba Podobnie jak insulina dociera on do wątroby przez zylę wrotną. Glukagon wiąże się z receptorami błonowymi komórek docelowych, aktywuje cyklazę adenylanową i zwiększa syntezę cAMP. W wątrobie glukagon zwiększa rozpad glikogenu, glukoncogenezę oraz ketoge-^nw5 Efektem zwiększonej produkcji glukozy w wątrobie jest znaczny wzrost ‘tężenia tego cukru wc krwi Glukagon mc działu na mięśnie szkieletowe W tkance tłuszczowej aktywuje lipazę hormonozalczną. co prowadzi do wzrostu lipolizy, uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych i glicerolu do krwi Glukagon w dużych dawkach wywiera wpływ inotropowy na serce. Pobudza on również wydzielanie insuliny Efekty działania glukagonu przedstawiono w tabeli 6.9.

TiterU M. Efekty działania glukagonu

Wąuobs	Tkanka tłuszczowa	Inne
ZwiCkacnie tlikogmoluy ż»xkorntc glukoncogcnc/y ż-iękucrnc u»*lnuiiui gl.kozy • wątroby Zwięksmńe krtogenery	Aktywacja lipazy hormono-za lezocj —1 Lłpotiza—f uwalnianie wolnych kwa»6w tłuszczowych i glicerolu	Działanie moliopowc na mię-OM lercowy Zwickszenic wyd/ztlama in-♦ulmy i soraalosuiyny

329