Organizacja)

Rys. 5-10. Spycharka na podwoziu giisifni cowym

ciągnika, z możliwością podnoszeni* i opuszczania go w płaszczyźnie pionowej. Spycharki uniwersalne (iys. 5-10) mają możliwość przestawiania lemiesza w poziomie o kąt 60° w obie strony oraz pochylania go w dół o kąt 4° i podnoszenia w górę do 12°. Spycharki po odspojeniu gruntu mogą go przemieszczać na odległość od 60 m (spycharki małe) do 100 m (spycharki średnie i duże).

Rys. 5-11. Koparko-spy| charka na podwoziu ko-łowym

Często koparki i spycharki występują w zestawie uniwersalnym, np. jako koparko-spycharka (rys. 5-11) i koparko-ładowarka.

Wydajność maszyn do robót ziemnych zależy od ich indywidualnych parametrów technicznych, stanu technicznego, kategorii gruntu, warunków atmosferycznych, cyklu roboczego, organizacji robót.

Na przykład, wydajność Ił* pracy koparki jednonaczyniowej wynosi

W_k=QnS„S_sS„ [tn³Ai]

gdzie:

Q — pojemność łyżki (naczynia roboczego), m\ n — liczba cykli roboczych na godzinę,

S„ — współczynnik napełnienia łyżki, zależny od kategorii i rodzaju gruntu oraz jej wielkości,

S_s — współczynnik spoistości gruntu (odwrotność współczynnika spulchnienia), S_w — współczynnik wykorzystania czasu roboczego koparki.

Ponieważ cykle robocze są bardzo krótkie (od kilkunastu do kilkudziesięciu sekund) zwykle przyjmuje się

W_k = 60 n Q S„-S, S_w |W/h]

gdzie:

60 I

n = — (f—czas cyklu w s).

Wartości poszczególnych współczynników przyjmuje się na podstawie danych doświadczalnych oraz ustalonych zasad.

Czas t cyklu roboczego koparki przedsiębiemej oblicza się następująco

t = t_n + t₀ + [_w [s]

gdzie:

t_n — czas odspajania gruntu i napełnienia łyżki (przeważnie | = 0,301), t„ — czas obrotu nadwozia do miejsca wyładowania z podniesieniem łyżki do poziomu wyładowania oraz czas obrotu powrotnego do miejsca kopania z jednoczesnym opuszczeniem łyżki na spód wykopu; (przeważnie 11 = 0,60 f),

t_w — czas wyładowania łyżki (przeważnie t_w = 0,101).

Przy robotach ziemnych bardzo ważny jest transport urobku. Dobór odpowiednich środków transportu do współpracy z maszynami odspajającymi i ładującymi urobek wpływa na sposób organizacji robót ziemnych oraz na ich koszt. Konieczną liczbę środków transportowych ustala się zgodnie z zasadą organizacji nieprzerwanego transportu poziomego (rys. 5-5).

Wydajność spycharek W, zależy w dużej mierze od odległości przemieszczania urobku i oblicza się ją następująco

W, = — • Q S„ S_s S„ [m Vh]

gdzie:

t — czas cyklu roboczego spycharki, min,

Q — objętość gruntu spulchnionego przemieszczanego lemieszem, mg H — współczynnik napełnienia lemiesza (S„ 10,7 H 0,75),

S_s — współczynnik spoistości gruntu,

Śl — współczynnik wykorzystania czasu roboczego (S_w 10,75).