P110210 27[02]

r*łt< ^

|vil' l-'k tjhstt l Krzyżanowski i M. Karpowicz, iż Piotr Husen był tyłki* ^Ą odlewnikiem w pracowni Benningsena¹, autora modelu jednak rur znamy i’ X por mm dzieła świadczy, iż był to mistrz nieprzeciętny Ąwiatowa literatura więżę autorstwo rzeźby z warsztatem Glovannl*sgo da Pologna przypisując ją raczej J. Reichleniż A. de Vrłes‘ Zarówno starczy \du.icn de Yries (15507-1626) z Hagi jak i młodszy, Joh.mnr* Retchle*

: - V 1642), artysta pochodzący z Schongau w Bawarii, byli uczniami i w spółp raco wnikam! Giovanniego da Bologna, pracując we Piórem ji Obyd¹^ -M W końcu XVI i na początku XVII w. tworzyli w Augsburgu, gdzie gdaMki Neptun, a przynajmniej jego model miałby powstać przed rokiem M&20 Mozę to zresztą właśnie w Gdańsku, korzystając z modelu jednego t twórców (raczej Reichle) lub wzorując się jedynie na innych dzichu h (co bardzie; wątpliwe, zważywszy na klasę naszego Neptuna) posąg został tworzony rękami Piotra Husena. Archiwalna kwerenda, która nie doprowadziła wcześniejszych autorów do pełnych ustaleń, również obecnie niewiele chyba mogłaby wyjaśnić. Dalsze ustalenia w wymienionej kwestii me są tez naszym celem; poprzestaniemy na stwierdzeniu, iz ydai^ki I Ncytyjlto dzieło powstałe w kręgu oddziaływań Gioyąnniego da Bo|ogng Chciałbym teraz zająć się samym dziełem i podzielić się kilkoma wrażeniami, które są udziałem archeologa klasycznego, nawykłego raczę) oglądać niekompletne i zniszczone antyczne marmurowe torsa i głowy mz podziwiać wspaniałe dzieła czasów nowych. Mając jednak okazję do częstszych pobytów w Gdańsku, w czasie licznych spacerów wśród jego zabytków, korzystając często z interesujących i kompetentnych komentarzy Pani prot Teresy Grzybkowskiej, zwróciłem uwagę na jedno z. dzieł najwy-bitnieiszych w mieście: oblężoną przez turystów Fontannę Neptuna Być może to właśnie dziś ikonografia dzieła i jego funkcja, będąca na granicv kiczu, odwracały uwagę historyków sztuki od rzeźby. Dzieło wydawać się mogło godnym zainteresowania być może tylko amatorowi i laikowi w zak resie sztuki gdańskiej.

Ten powierzchowny lecz częsty kontakt z dziełem okresu manirryzmu, _vesoby nawykłej do schematów antyku, spowodował, iż zwróciłem uwagę na elementy znane z antyku a widoczne w sposób oczywisty w nowożytnej rzeźbie lest ona bowiem - jak się wydaje - syntezą kilku dzieł o znanej ikęnogr.Un Połączeniem dosłownych nieomal cytatów z rzeźby antycznej Powtórzenia są tak dokładne, iz wydaje się, zę_artysta modelując posag wy kótzysta] nawet gipsowe odlewy antycznych rzeźb tworząc orygina Iną l interesującą całość. Negatywne czasem sądy o dziele lub jego niektórych partiach są pewnie konsekwencją tego zestawienia: bez zachowania spójności bowiem połączono tu elementy rzeźb bardzo różnych i stylistyi znie I odległych w sensie czasowym. Były to jednak dzieła świadomie wybrane, niezwykle dobrze znane. Można powiedzieć, iż były to dzieła najsłynniejsze miały także określoną wartość symboliczną.

F | KrftrMwowdit laMi. W|trs**wft 1977.1.111; - M Kurpowki B*rak w M*t, Wiruawi 19M. • 2M * Np | Mrmpąl fWtmfur Art AtftófeCturt m Cmtrti F.uraft, 1965, ». 51*52 wymunł* rrttbę Ftho iliwłu łUnM RtkhW