Ile było w nich faktów umyślonych, W każdym )ednak razie korw dcnoji humanistów ułatwiających twoje oprawy wydawnicze, kupu i-yrh l poszukujących książek, relacje podróżników opisujących M teki. sprawozdania uczestników targów książkowych, notatki druk i ksfcgarsy ataly się źródłami wiedzy o systemie książki Na nich głównie opierała się dawna historiografia bibliotek N. W piśmiermict amerykańskim do dzisiaj niemałą rolą odgrywa „orał hłotory".
W XVII w., w stuleciu erudycji i systemów naukowych, łństo różnych orientacji wyruszyli masowo — Jak picu Waldemar Vowó na połów najdawniejszych dokumentów. „Głównym motywem wań żródłoznawczych była przede wszystkim chąć dania świadectwa dzic"1,.'D)a historycznego księgoznowstwa uczą! się wtedy okres dok mentów archiwalnych i bibliotecznych. Ich ujawnienie, znajomość i kry. tyka stały się obowiązkiem bibliografów i bibliotekarzy, bez ich wyko. rzystania nie mogło już być mowy o poważnym pisarstwie historya-nym.
Z kolei potrzeby bibliografii, najpierw praktyki i teorii opisywank i spisywania książek, potem coraz ważniejszej dyscypliny historycznej i filologicznej, przekształcającej się następnie we względnie autonomio* ną bibliologlę, wywołały od końca XVIII w. wzrost zainteresowania samą książką. Dla wiedzy kslęgoznawczej książka staje się nie tylko central nym pojęciem skupiającym uwagę teoretyków i praktyków — pracowni* ków książki; w ujęciu historycznym okazuje się też doskonałym źródłem przynoszącym cenne, bogate informacje. Ich wydobycie z dawnej książki wymaga wysokich specjalistycznych umiejętności. Rozwinięty w ostatnich dwóch stuleciach warsztat badań nad papierem i oprawą, nad drukiem i zdobnictwem, nad znakami własnościowymi i śladami lektury pozwolił zadać książce odpowiednie pytania i uzyskać ważne dla różnych nauk odpowiedzi.
W ostatnim stuleciu pojawiły się takie materiały źródłowe wytworzone (wywołane) przez bibliologów. Wykorzystane przez nich tylko częściowo, czasem jednostronnie, lub tylko zgromadzone, i zupełnie nie wykorzystane, są dzisiaj także źródłem wiedzy o dawnych faktach i procesach bibllologicznych. Przykładem mogą być takie zespoły źródeł biblio* logicznych Jak archiwum lenlngradzkiego Instytutu Kaęgoznawstwa w Bibliotece Publicznej im. Sałtykowa-Szczedrina, archiwum Waltera Hofmanna w Wyższej Szkole Bibliotekarskiej w Stuttgarcie lub materiały Biura Badań Czytelnictwa Spółdzielni Wydawnkso-Oświatowe] „Czytelnik" zachowane w Bibliotece Uniwersyteckiej w Lodzi
pdi
k*
su*
r tfot
iis:
to
nr
"Np. H. LUlflng: Uf Utwkklung itr dtuiichtn B<*UotktktQttckkkU-schrełbiwp, „Archi* Mr Kutturfoschlchto" IKS Jg. 11 a. lTS-lff.
“ W. V o114: społcoss jżiśmoiMm witlm. Wantowa 1*70 o.