PICT0086

380 Slwmik terminów

Nazwa własna - nazwa konkretnej jednostki, miejsca lub obiektu geograficznego.

Neologizm - innowacja językowa, nowy element języka (wyraz, wyrażenie, forma gramatyczna, znaczenie lub konstrukcja składniowa). Najczęściej powstają neologizmy leksykalne (dla nazwania nowych realiów w danej przestrzeni społecznej), a także neologizmy słowotwórcze, znaczeniowe i frazeologiczne.

Neutralny środek językowy - wyraz lub wyrażenie, których funkcja polega na nazywaniu, określaniu i opisywaniu, a nie na wyrażaniu emocji.

Norma językowa - zbiór wszystkich środków danego języka i sposobów posługiwania się nimi, uznanych społecznie za właściwe i zapewniające zrozumienie.

Parafraza - szersze rozwinięcie jakiegoś tekstu, z modyfikacją treści pierwowzoru.

Parole zob. mówienie, langue.

Pejoratywny - wyrażający ocenę negatywną lub będący jej przedmiotem.

Plotka - niesprawdzona lub kłamliwa pogłoska, wiadomość powtarzana z ust do ust.

Polisemia (wieloznaczność) - możliwość przypisania jakiemuś elementowi językowemu więcej niż jednego znaczenia.

Polszczyzna kolokwialna zob. kolokwialna odmiana języka.

Polszczyzna kulturalna zob. dialekt kulturalny, język literacki.

Polszczyzna literacka zob. język literacki.

Polszczyzna potoczna zob. język potoczny.

Porównanie - figura stylistyczna (retoryczna), która uwydatnia właściwości jednego zjawiska przez wskazanie jego podobieństwa do innego, np. miała twarz białą jak śnieg.

Przenośnia zob. metafora.

Przestrzeń społeczna - jako nieformalny system kulturowy stanowi obszar działań i zachowań ludzi na określonym miejscu realnej przestrzeni geograficznej i topograficznej.

konsmflS^j^ I ^Wyraz’ ^cecha wy^mowy» forma gramatyczna lub komtrukcja składniowa o ograniczonym zasięgu terytorialnym; używany również przez osoby wykształcone.

Relikt językowy - element języka pochodzący z przeszłości, obecnie ograniczony terytorialnie lub społecznie.

Rodzina — zespół osób powiązanych pokrewieństwem lub powinowactwem.

Snobizm językowy - zachowania językowe, polegające głównie na modzie i naśladownictwie, obliczone na zwiększenie prestiżu.

Spieszczenie (hipokorystykum, forma hipokry styczna) - formant słowotwórczy w spieszczeniu jest nosicielem funkcji ekspresywnej wyrażającej pozytywny stosunek osoby mówiącej do tego, co jest nazywane.

Struktura nazewnicza nazw miejskich — składa się z dwu członów: określanego (np. ulica) oraz określającego (np. Królewska, Mila, Bugaj, Zakroczymska, Juliusza Słowackiego).

Styl - sposób kształtowania wypowiedzi, polegający na określonym wyborze tworzywa językowego, stosownym do zamierzeń nadawcy.

Styl funkcjonalny - sposób kształtowania przekazu językowego, służący realizacji określonych funkcji wypowiedzi.

Styl kobiecy - styl komunikacyjny charakteryzujący kobiety ze średnim wykształceniem, należące głównie do społeczności miejskiej, używany przez nie w kontaktach rodzinnych, zawodowych oraz szerszych społecznych.

Styl potoczny - funkcjonalny styl językowy właściwy potocznej komunikacji społecznej.

Synonim (wyraz bliskoznaczny) — wyraz lub wyrażenie o podobnym lub takim samym znaczeniu jak inny wyraz, do którego się odnosi.

Synonimia - bliskość lub identyczność znaczeniowa wyrazów.

Synonimika - zasób synonimów danego języka lub zbiór synonimów jednego słowa lub wyrażenia.

System języka - zwarty układ elementów języka nawzajem od siebie zależnych, służących komunikacji społecznej. Na system językowy składają się: plan ekspresji (wyrażania) i plan semantyczny (treści), między którymi zachodzi współzależność.