S5006400

pneM

IM.

XLł

M XSYCV?M I SKOKI vs\v>

_tCJ-s₄. wyniesienia niepodważalnych i jedj nych wartości narodowi NIÓ«rjr    . .    ...    ...

N.« neeklasyw na spoiraeć można uko na m.* niemal histo-_nCJn> st>: kostium pozwalający por*^-"* świadomą momimenu-Ji-aefe. IwnM.-acy. powagę. żarliwość moralna i szlachetny idca-b/at osiąg*.^{1 2} zwiększenie ekspresji    s\ mptomer; dąietiu

Jo    t piękna o charakterze uniwersalnym i ponad-

wyrazem mar jen u o ładzie i doskonałości w jwiecte •.ii/e nWoslenaljnł i pełnym chaOś« Styl ten szczególną rolę xk*f$! w duetach tragNlti. która mtał,łTw?F swptstytn móddent jeatru narodowego i uniwersalnego jędrne ześme. która winna posłuje sv Nieahst>v'jnvvjMtet>vrr!4 fórmą traktowany jako *^vir i miara. Jak wysoko wznosić się mamy i jak daleko dojść możemy”^-8*

Tracka ta powstała jako rezultat dążenia epok do stworzenia r.v.-r»gO od:vwvd:- k. wysokiego stylu traktowanego (zgodnie z tradycją) jako wyra.* gatunkowe; formy. ehoe jednej ejesr.te utmowanego (niezgodnie z tradycja' tako typ ekspresji tyjwnuyacet okreśkuiy światopogląd Doświadczenie polskiego Oświecenia pokarało, że nic można „prrestosó'raó“ tego gatunku adaptując pojedyncze dzieła i wątki W ek \l\ dokona} zatem. „przestosowar.ia" na poziomie stylu. odcniwnnegp jako uniwersalny i kulturowv~histoiyvrny sposób wypowiedzi artystycznej W łasmcd.-jęki tej dwoistości okazało się możliwe przeobrażeni? formuły tragedii. Tragedia bowkm, mak rozpadającej sję podówczas jedności kulturowej, nabrała istotnego ra»e*»ia -'ko Forma.    minionego ładu Współbrzmiała idealnie

.* historycznym tematem jako pełen ..starożytne}^- orłachetnow.

¹ ptostety ideał amstycmo-moralro. który zależało prnwrocie. »ako wy nr prawdy czystej i elementarnej. bliskie} jeszcze światu natury. choć należącej jus dk> porządku historii

NK*USM'ł/M

Dwoistość p»xtijmsław owskieaz klasycyzmu. w odniesieniu dó tragedii wyrażająca się w stylu ncc klasycy stycznym, była wynikiem syntezy dwu postaw, klasycznej i meklasyczncj. zespolenia dwu opozycyjnych względem siebie koncepcji sztuki -analogicznie'do przemian zachodzących w całej Europie. Bez wątpienia ws/MŁle atuty miał za sobą klasycyzm: utrwaloną pozycję, zakorzenienie w świadomości społecznej, autorytet budowany dzięki więziom z epoką stanisławowską, wielki dorobek J\\zyvja ..przeciwnika" była słabsza; rozproszony na szereg tendencji (takich jak osjamzm. werteryzm. szekspiryzm, gotycyzm, youngizm. lussoirml. mc posiadał całościowego programu, arcydzieł. tradycji Minto to właśnie elementy tej postawy, asymi-lowane przez klasycyzm, powołały do życia postawę pośrednią, eklektyczną, półklasyczną i połrocnantyczną zarazem. W eklektyzmie właśnie (jeszcze ograniczonym) upatrywano szansę syntezy przy rachowaniu pierwszoplanowej roli doktryny, możliwość zatem „oswojenia^- i rozbrojenia nowych idei Jednocześnie eklektyzm ten pozostawał wyrazem ponadczasowego dążenia do piękna idealnego, znajdowanego „wszędzie^-, stającego ponad podziałami sztuki na klasyczną i romantyczną.

Był to - analogiczny do liberalizmu politycznego - liberalizm estetyczny Na tej płaszczyźnie spotykali się wszyscy, dogmatycy i ortodoksyjni klasycy z heretykami i o&stępcami od doktryny, zwolennicy Racinea i Szekspira, twórcy spod znaku klasycyzmu. rokoka, sentymentalizmu i wczesnego romantyzmu

Konstytucja w życiu politycznym i reguły sztuki poetyckiej w literaturze - to dwa czynniki decydujące o dominacji klasycyzmu w latach Księstwa Warszawskiego t początkach Królestwa Mskiego. Wiara w ich moc i skuteczność wsparta siłą tradycji była cząstką ówczesnego poszanowania legalności W y nastała ona z przekonania o konieczności istnienia sankcji rr aa no-moralnych i estetyczno-etycznych dla podejmowanymi działań politycznych lub artystycznych. Ważkun elementem pjctwszeg. trzydziestolecia \l\ wieku ujmowanego jako calo.sc jest właśnie

1

F Scklejel iłrc Mnann wwiMn i w**e

2

   t !. Waruawa 1S3I. s. lij-lik