Scan0003 (4)

242

a - budowa, b - przebiegi prądu i napięcia podczas wyłączania

Z powyższych własności tyrystora wynika ją ważne dis praktyki Wnioski:

a)    w obwodzie prądu, stałego tyrystor jest załącznikiem. Do wyłączania tego prądu muszą być zastosowane dodatkowe urządzenia sprowadzające prąd praktycznie' do zera na dostatecznie długi opas,

b)    w obwodzie prądu przemiennego tyrystor.    j'

-    może przewodzić jedr.opołówkowo,

-    -za wskutek naturalnego dojścia prądu dc zera,

b) bramka może być zasilana

-    prądem ciągłym,

-    impulsowo.

Zasadę działania łącznika tyrystorowego spełniającego warunek wg p. a pokazano na rysunku 12.3. Po podaniu impulsu na bramkę B1 tyrystor T 1 załącza, przez odbiornik zaczyna płynąć prąd. Równocześnie przez opornik R ładuje się kondensator C. Wyłączanie następuje wskutek wysterowania bramki 32, co powoduje załączenie T 2 i rozładowanie kondensatora C w obwodzie C - T 2 - T 1, następuje kompensacja prądu płynącego przez T t do zera i przejecie tego tyrystora w stan wyłączenia.

T 2 wyłącza także, ponieważ prąd ograniczony przez opornik R jest mniejszy od prądu krytycznego tego tyrystora.

Łącznik tyrystorowy prądu przemiennego musi zapewnić dwukierunkowy przepływ prądu. W praktyce stosuje się m.in. dwa układy pokazane na rysunku 12.4 [45]. Układ na rys. a zawiera 4 diody połączone mostkowe w taki sposób) że-bez względu na kierunek napięcia zasilającego tyrystor jest zawsze spolaryzowany dodatnio. Układ na rys. b zawiera dwa tyrystory w uklaazi-:- odwrotnie - równoległym, każdy z nich pracuje przy innym kierunku prądu. 0 zastosowaniu jednego lub drugiego układu decydują na ogół względy ekonomiczne.

W pokazanych na rysunkach 12.3b i 12.4c przebiegach prądów występuje podczas wyłączania maksymalny prąd wsteczny i^ (w kierunku zaporowym). Jest on zależny od ładunku przestrzennego zawartego w stiuktu-rze tyrystora podczas przewodzenia prądu. Ma on wpływ na pojawiające się po wyłączeniu obwodu przepięcie, którego wartość szczytowa zależy m.in. od stromości zanikania tego prądu. W łącznikach trójfazowych można zastosować układ z rysunku 12.4b w każdej fazie, jednak nie zawsze jest to ekonomicznie uzasadnione i częściej stosuje się układy uprtsączone, np. tyrystorowe-diod owe [53].

Producenci eharakteryzują tyrystory m.in. dopuszczalną największą wartością chwilową napięcia anodowego (mniejszą od u )• Ponieważ ■; obwodach występują przepięcia łączeniowe, dla uniknięcia samoistnych załączeń napięcie znamionowe łącznika tyrystoi'Owego musi być znacznie niższe od U. Dobiera je się zwykle tak, aby

'^J„ - C&,3 ♦ 0,5) U_am.

Prócz tego stosuje się filtry przeciwprzepięciowe, zwykle bocznikując tyrystory szeregowymi połączeniami elementów RG.