Tabela 1.16, Efekty katalityczne wynikające z oddziaływań różnego typa
Kataliza
Komentarz
Maksymalne przyspieszenie reakcji
WewnątrzcząsteCzkowa Efekty konformacyjne
i
Wielosubstratowa Jonami metali
Kowalencyjna:
. typu pierwszego typu drugiego
Kwasowo-zasadowa
Działa nie sił elektrostatycznych,
Wiązania wodorowe
najlepsze efekty osiąga się, gdy w Staffie przejściowym tWOlZjr się pierścień piędo- lub teeśdeetteeowy
ffiakspfiałfle efekty osiąga się, gdy reagujące ze sobą grupy są w optymalnym położeniu w przestrzeni, a przejściu ze stanu podstawowego do przejściowego towarzyszy zmniejszenie naprężeń w obrębie reagującej cząsteczki
może mieć znaczenie w układach niepolamych, efekty katalityczne są niemożliwe do oszacowania
aktywacja wody biorącej udział w reakcji, przesunięcie równowagi kwasowo-zasadowej, skoffipleksowanie substratu z metalem zmienia rozkład gęstości elektronowej i wymusza korzystną dla przebiegu reakcji konibrioację substratu
typowa kataliza chaoiczna
10*
IG10
108
10i0
zwykle istotnie wspomaga inne typy katalizy stabilizuje lub destabilizuje stan przejściowy
ich efektywność wzrasta w rozpuszczalnikach nie sol-wafujących substratu; głównym jej efektóni jest zapew-uieflie korzystnych zmian konformacji substratu
10s
10“
102
103
10*
Oddziaływania z przeniesieniem ładunku
Siły hydrofobowe
Mikrośrodowisko
reakcji
ograniczona'do oddziaływań pierścieni aromatycznych, z których jeden jest donorem, a drugi akceptorem
elektronów * '
efekty uzyskuje się tylko w roztworach wodnych wpływ rozpusztaalnika na szybkość i przebieg rentei
IG2
103
105