Nieprawidłowości w powstawaniu krwinek czerwonych są spowodowane wieloma czynnikami, wśród których można wymienić: niedobór żelaza, witamin niezbędnych w procesie erytropoezy, erytropoetyny, a także przewlekłe uszkodzenia szpiku kostnego, nerek, wątroby, choroby nowotworowe, zatrucia metalami ciężkimi i inne.
Niedokrwienie narządu może powstać pod wpływem długotrwałego ucisku na naczynia krwionośne, skurczu naczyń, obecności w nich pasożytów, zakrzepów, zatorów oraz zmian morfologicznych w ścianach naczyń krwionośnych. Niedokrwistość może powstać na różnym tle, w tym:
1. Niedokrwistość pokrwotoczna:
1 ostra - zmniejsza się objętość krwi w łożysku naczyniowym, następnie dochodzi do rozcieńczenia krwi w wyniku procesów wyrównawczych;
- przewlekła - powstaje przy zaburzeniach regeneracyjnych komórek pre-kursorowych linii erytrocytarnej w szpiku, stałej utracie krwinek (powtarzające się krwawienia) oraz niedoborze żelaza.
2. Upośledzenie wytwarzania erytrocytów:
- uszkodzenie komórek macierzystych o potencjale wielokierunkowym, np. zakażenie parvowirusami, zatrucia pestycydami, niektórymi lekami, prowadzi do niedokrwistości aplastycznej. Najwcześniej pojawia się trombo-cytopenia, następnie granulocytopenia, i po kilku miesiącach erytrocyto-penia, co jest związane z długością życia poszczególnych krwinek;
- zaburzenie czynności komórek macierzystych o potencjale jednokierunkowym, np. zmniejszone wytwarzanie erytrocytów przy niedoborze erytropoetyny w chorobach nerek.
3. Zaburzenia powstawania i różnicowania komórek prekursorowych:
- nieprawidłowe wytwarzanie DNA na skutek niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego, co prowadzi do powstania niedokrwistości złośliwej (anaemia perniciosa)-,
- niedobór żelaza i zaburzenia syntezy hemu - erytrocyty zawierają mało hemoglobiny.
4. Zwiększona liza erytrocytów - niedokrwistość hemolityczna:
i nadmierny rozpad erytrocytów w chorobach zakaźnych i pasożytniczych, np. NZK (niedokrwistość zakaźna koni), choroby krwi wywoływane przez pierwotniaki;
1 niedokrwistość spowodowana czynnikami immunologicznymi, np. choroba hemolityczna noworodków spowodowana niezgodnością grupową krwi (u zwierząt występiye rzadko, natomiast u ludzi ma bardzo duże znaczenie czynnik Rh, niezgodność w układzie ABO);
- niedokrwistość spowodowana czynnikami genetycznymi - występiye głównie u ludzi i wyróżnia się: 1) niedokrwistość sferocytową (defekt błony komórkowej powodiye wnikanie jonów sodu do krwinek, powstąją