Rany
Rana - przerwanie ciągłości tkanek połączone często z ubytkiem tkanki.
Podział ran:
- mechaniczne (urazowe)
- termiczne, chemiczne
- owrzodzeni owe
Rany mechaniczne powstają w wyniku działania czynników, termiczne powstają w wyniku działania wysokiej temperatury chemiczne - substancji chemicznych.
Rodzaje ran:
Rany zamknięte - uszkodzenie tkanki mięśniowej, kostnej, układu krwionośnego, nerwów bez przerwania skóry.
Rany otwarte - uszkodzenie tkanki mięśniowej, kostnej, układu krwionośnego, nerwów z przerwaniem tkanki skórnej.
Rany mechaniczne Otarcie
Siły uszkadzające działają stycznie do powierzchni. Uszkodzeniu ulega tylko naskórek. Miejsce otarcia pokrywa się drobnymi kroplami krwi.
Rany kłute
Zranienie długim wąskim, przedmiotem (nadepnięcie na gwoździa). Rana tak nie zieje, brzegi jej szybko zarastają. Jednak rana może być zakażona i zawierać ciała obce. Ze względu na możliwe powikłania wymaga pilnej obserwacji. Mogą być bardzo groźne na tułowiu.
Rany cięte
Powstają na skutek przecięcia ostrym przedmiotem jak szkło, nóż. Brzegi ran są równe, często zieją i krwawią na ogół obficie. Uraz nie niszczy żywotności tkanek tworzących brzegi rany. Łatwo się goją po zbliżeniu brzegów.
Rany tłuczone
Powstają wskutek pęknięcia skóry i głębiej leżących tkanek pod działaniem tępego przedmiotu (pałka, tłuczek). Uraz powoduje oprócz rozerwania ciągłości skóry, zgniecenie tkanek. Brzegi rany są nierówne i obrzęknięte. W otoczeniu rany występują krwawe podbiegnięcia.
Naczynia krwionośne są przerwane i zgniecione w promieniu kilku centymetrów - więc krwawienie jest znacznie mniejsze niż w ranach ciętych. Tkanki tworzące ścianę rany nie są zdolne do życia. Zalegające skrzepy stanowią dobrą pożywkę dla bakterii. Stłuczenie ścian rany uniemożliwia wczesny zrost i pozbawia ją odporności na zakażenie.
Rany rąbane, miażdżone, szarpane
Są kombinacjami elementów rany ciętej i tłuczonej.
Rany powikłane
Gdy następuje wprowadzenie trucizny. Ukąszenia żmii, skorpionów, pszczół, szerszeni. Rany kąsane
Zadawane zębami zwierząt. Zwierzę miażdży szczękami tkanki na znacznie większym obszarze niż dziurawi skórę. Mały otwór rany przebity kłem jest otoczony szeroką warstwą zgniecenia. Dlatego rany kąsane goją się źle i ulegają łatwo zakażeniu. Każde pokąsanie należy rozpatrywać z punktu widzenia możliwości zakażenia wścieklizną.
#
Rany postrzałowe
Od innych ran różnią się rozległością uszkodzenia tkanek. Nawet pozornie mała rana postrzałowa łączy się z rozległymi uszkodzeniami otaczających tkanek.