po krętym przebiegu w korze nerki kanalik bliższy w swoim końcowym odcinku opuszcza się prostopadle w kierunku rdzenia jako tzw. część prosta kanalika bliższego
*** zdolność nerki do zagęszczania moczu jest skorelowana z liczbą nefronów przyrdzeniowych
naczynia włosowate o dużej średnicy biegnące do rdzenia nerki i towarzyszące długim pętlom nefronów przyrdzeniowych stanowią podstawę strukturalną zagęszczania moczu Funkcja i struktura nefronu
w procesie tworzenia się moczu zasadniczy udział biorą nefrony oraz kanaliki nerkowe zbiorcze * tworzenie się moczu jest związane z trzema procesami:
■z filtracją kłębuszkową ■z resorpcją kanalikową ■z sekrecją kanalikową
Funkcja i struktura nefronu
*+* filtracja kłębuszkową zachodzi w kłębuszkach
*+* przez nerki przepływa 20% krwi stanowiącej pojemność minutową serca czyli 1,2 1/min
do kłębuszków krew dopływa przez tętniczki doprowadzające i odpływa przez tętniczki odprowadzające ciśnienie w naczyniach kłębuszka jest wysokie i wynosi około 90 mm Hg
w ciągu minuty w kłębuszkach wytwarzane jest około 125 ml ultrafiltratu, co zapewnia utrzy manie niezbędnej funkcji wydalniczej nerek
Przepływ krwi przez nerki
u człowieka przepływ krwi przez czynny miąższ nerkowy można obliczyć oznaczając wskaźnik oczyszczania osocza krwi dla związków prawie całkowicie zatrzymywanych w nerkach
efektywny przepływ osocza przez nerki oblicza się na podstawie wskaźnika oczyszczania dla kwasu para -aminohipurowego (PAH)
C pah = U pah xV/P pah C-wskaźnik oczyszczania, U-stężenie pah w moczu V-objętość moczu wydalana przez nerki/min P-stężenie pah w osoczu krwi w mg/mi osocza
Przepływ krwi przez nerki
efektywny przepływ osocza przez nerki obliczony na podstawie wskaźnika oczyszczania dla kwasu para-aminohipurowego wynosi około 625 ml/min
filtracja osocza - część osocza krwi przepływającej przez naczynia włosowate kłębuszków nerkowych zostaje przefiltrowana do światła torebki kłębuszka
V w naczyniach włosowatych kłębuszka panuje wysokie ciśnienie filtracyjne - 50 mm Hg, dzięki czemu 1/5 część osocza zostaje przefiltrowana
Przepływ krwi przez nerki
wielkość filtracji kłębuszkowej - GFR, można oznaczyć u człowieka wprowadzając do krwi związek chemiczny nie wchłaniający się i nie wydzielany w kanalikach - inulina przechodzi swobodnie przez błonę filtracyjną
V struktura filtracyjnej kłębuszków błony poznana dzięki badaniom za pomocą mikroskopu elektronowego jest złożona i zachowuje się jak sito wyposażone w pory o promieniu 3-4 nm
inulina - promień cząsteczki około 1,5 nm przechodzi w 100% białko mioglobina - 2 nm, jest przepuszczalne w 75%
Przepływ kiwi przez nerki
hemoglobina o promieniu cząsteczki 3,3 nm pokonuje barierę kłębuszkową tylko w 3%
albuminy osocza o promieniu cząsteczki 3,6 nm zatrzymywane są przez filtr kłębuszkowy prawie w całości, a w przesączu wykrywa się tylko ich śladowe ilości