skanuj0001 (9)

Geologia to nauka o dziejach i budowie Ziemi, szczególnie skorupy ziemskiej oraz procesach ją kształtujących.

Podział geologii:

-    podstawowa - dynamiczna, historyczna i regionalna,

-    stosowaną- g. złóż, hydrogeologia, inżynierska, geofizyka (górnictwo), geoL i geotechnika kopalniana.

Dynamiczna - to dział g. zajmujący się badaniem procesów kształtujących skorupę ziemską (np. wypiętrzanie gór).

Regionalna - bada duże struktury geologiczne te o znaczeniu regionalnym z czasem i globalnym (struktury, które już powstały). Historyczna - zajmuje się badaniem dziejów i życia na Ziemi (paleontologia i antropologia).

Stosowana¹- zajmuje się zastosowanie wiedzy geologicznej w różnych działach gospodarki.

G. złóż—zajmuje się opracowywanie najlepszych form wykorzystania ppkładów.

Stratygrafia- opisujeposzczególne okresy (historyczne).

MINERAŁY! SKAŁY

Minerały - to naturalne ciała stałe o ściśle określonym składzie chemicznym i własnościach (zróżnicowanie w wąskich granicach), o budowie wewnętrznej uporządkowanej (krystalicznej); to zwykle związki chemiczne lub pierwiastki chemiczne.

Przykłady:

Minerały, które są związkami chemicznymi: Halit —NaCl-sól, kwarc-Si02, Gips-CaS04*2H20 (uwodniony siarczan wapna). Minerały, które są pierwiastkami: Diament-C-węgiel, Grafit-C, złoto rodzime-Au, siarka rodzima-S.

Minerały mogą tworzyć w pewnych dogodnych warunkach kryształy, czyli idealnie wykształcone formy geometryczne odzwierciedlające uporządkowaną strukturę wewnętrzną.

Najważniejsze cechy makroskopowe minerałów:

1.    Barwa—własna lub naleciała,

2.    Połysk — charakterystyczny sposób odbijania się fal świetlnych od powierzchni minerałów; metaliczny, półmetaliczny i zwyczajny-szklisty,

3.    Twardość—opór, jald stawia minerał wobec sity, jaka jest używana wobec niego,

4.    Rysa—barwa sproszkowanego materiału,

5.    Łupliwość pękania minerału wzdłuż równych płaszczyzn lub/i przełam-sposób pękania minerału wzdłuż płaszczyzn do siebie równoległych; Łupliwość — ze względu na jakość (stopień równości) powierzchni możemy podzielić na; doskonałą, dokładną, wyraźną, niewyraźną. Systemy łupliwości — jednokierunkowe np. MUCA — wzdłuż jednego kierunku, dwukierunkowe, trójkierunkowe, łupliwość kostkowa.

UWAGA: wszystkie minerały mająprzełam, ale nie wszystkie mają łupliwość.

6.    Pokrój / postać skupień.

Pokrój - zewnętrzna postać wykształcenia geometrycznego minerału. -Rodzaje pokroju:

izometryczny -postać sześcianów, ośmiościanów, postać kulista;.

tabliczkowy—dwa wymiary poprzeczne są znacznie większe niż wymiar pionowy (tabliczki, pfytkowy, blaszkowy);

"słupkowe - wymiar pionowy jek znacznie większy niż wymiary poprzeczne.

Jeżeli nie możemy określić pokroju to mówimy o zespole minerałów. Stosunkowo często makroskopowo trudno jest określić pokrój minerału. W przypadku, kiedy przedstawia on zespół wiehi — formę skupienia można określić jako tzw. postać skupień. Charakterystyczne postacie skupień: stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, szczotki krystaliczne.

Geody — zamknięte struktury, wyrastają do wnętrza, mogą się składać z jednego minerału lub wielu.

Substancje mineralne- związki chemiczne powstałe w procesach naturalnych, posiadające nieuporządkowaną budowę wewnętrzną, przykłady; Opal>Chalcedon>Kwarc - odmianą kwarcu jest chalcedon—niekrystaliczna odmiana kwarcu.

Mineralogia - wszechstronna nauka o budowie minerałów.

Petrografia/ petrologia - zajmuje się wszechstronnym badaniem skał.

Skała - to zespół minerałów i innych substancji stałych naturalnych (węgiel to skała z innymi minerałami).

Podział skał ze względu na skład chemiczny: monomineralna - jeden minerał np. sól NaCl, bimineralna - dwa różne minerały,

polimineralna - co najmniej trzy i więcej np. piaskowiec, granity.

Cechy skał; barwa,

strukturą - to sposób wykształcenia składników w skale, najczęściej wielkości i kształtu, ale nie tylko,

.„tekstura - sposób ułożenia składników w skale i stopień wypełnienia przestrzeni skalnej, skład mineralny - jakie minerały wchodzą w skład skały.

Rodzaje skał;

osadowe - powstają poprzez zniszczenie innych skał (przy pomocy innych czynników tj. woda, powietrze), następuje

SEDYMENTACJA - osadzanie się,

magmowe - przetapianie innych skał (wylewne i głębinowe),

metamorficzne - przeobrażenie na dużej głębokości pod dużym ciśnieniem, przy wysokiej temperaturze.