weglowodory1

Węglowodory

Zadanie 531 (4pkt.) I/2006/A1

W poniższych zdaniach (A - D) w puste miejsca wstaw numer węglowodoru wybranego spośród oznaczonych numerami (1 - 8), tak aby powstały zdania prawdziwe.

A. Węglowodór..............................................należy do szeregu homologicznego węglowodorów

o wzorze ogólnym C_nH_2n.,.₂

B. Węglowodór....................................................jest cyklicznym węglowodorem nienasyconym.

C. Węglowodór.....................................jest homologiem węglowodoru oznaczonego numerem 5.

D. Węglowodór...................................................jest izomerem związku oznaczonego numerem 8.

Zadanie 532 (ipkt.) I/2006/A1

Określ właściwości chemiczne węglowodorów oznaczonych numerami 1, 4, 5. W tym celu uzupełnij tabelę, przyporządkowując wskazanym węglowodorom po jednej właściwości chemicznej spośród opisanych literami A-D.

A. Reaguje z chlorem dopiero w obecności światła.

B. Odbarwia wodę bromową (bez stosowania specjalnych warunków).

C. Reaguje z Cu(OH)₂.

D. Reaguje z mieszaniną nitrującą.

Węglowodór oznaczony numerem...	Właściwości chemiczne
1
4
"N 5

Zadanie! 533 (2 pkt) V/2012/A1

Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) i nazwy systematyczne dwóch izomerycznych węglowodorów,

Izomer 1	Izomer 2
Wzór:	Wzór:
Nazwa:	Nazwa:

Zadanie 534 IB pkt.) Pr. I/2005/A1

Podaj poprawną nazwę związku o wzorze:

CH₃ Cl

I I

ch₃-ch=c—ch—ch₂-ch₃

ch₂ch₃

03 INFORMACJA DO ZADAŃ 535 - 537

W poniższej tabeli zestawiono temperatury topnienia i wrzenia różnych alkanów pod ciśnieniem 1013 hPa.

Liczba atomów' węgla w cząsteczce alkanu	Temperatura topnienia t, rej	Temperatura wrzenia t„ rei
1	-182	-161
5	-130	36
10	-30	174
15	10	270
20	36	342

Na podstawie Tablice Chemiczne, W. Mizerski. Wyd. Adamanian, Warszawa 1997

Zadanie 535 (2 fjkt.) I/2006/A1

Na podkąwie^analizy danych zawartych w poniższej tabeli określ stan skupienia podanych niżej n-alkanów w temperaturze pokojowej (ok. 20 °C) i przy ciśnieniu 1013 hPa.

Liczba atomów węgla w cząsteczce n-alkanu	Stan skupienia
5
20

Zadanie o38{I pkt.) l/2006/Al

Wybierz zestaw (A, B, C lub D), w którym podano prawdopodobne wartości temperatur topnienia (T,) i wrzenia (T_w) (przy ciśnieniu 1013 hPa) dla alkanu zawierającego 13 atomów węgla w cząsteczce. Skorzystaj z danych zawartych w informacji wstępnej.

zestaw	t, m	t* ra
A.	15	224
B.	15	284
C.	-6	284
D.	-6	224

Zadanie'537j('/pkt.) I/2006/A1

Uszereguj węglowodory o wzorach sumarycznych: C₆H|₄, C₂H₆, C₁₀H₂₂ według rosnącej lotności. Skorzystaj z danych zawartych w informacji wstępnej.

Zadanfte 538 (\1 pkt.)

Interesującym zjawiskiem, które można zaobserwować w alkanach, jest to, że wzrost ro/gnlęziemn wpływa na obniżanie temperatury wrzenia alkanu. Tak więc pentan, który jest cząsteczką prostą, wrze w temperaturze 36,1 °C zaś 2-metylobutan ma jedno odgałęzienie i wrze w temperaturze 27,85 °C, Natomiast 2,2-dimetylopropan ma dwa odgałęzienia i wrze w temperaturze 9,5 °C.

Zjawisko to tłumaczy się tym, że alkany rozgałęzione mają kształt bardziej sferyczny niż alkany normalne, więc mają one mniejszą powierzchnię, zatem wykazują słabsze siły dyspersyjne i w konsekwencji charakteryzują się niższymi temperaturami wrzenia w porównaniu z alkanami normalnymi.

Na podstawie: J. McMurry, Chemia Organiczna, Tom I, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2(X>9 Na podstawie powyższych informacji przyporządkuj poniższe temperatury wrzenia:

, = 125,7 °C Tv,tz2 = 62,5 °C T_wt,₃ = 99,3 °C do podanych w tabeli alkanów

Alkan	Temperatura wrzenia [°C1
2,2,4,4-tetrametylobutan
n-oktan
2,2,4-trimety lopentan

GJ INFORMACJA DO ZADAŃ 539 i 540

Nazwa węglowodoru	Temperatura wrzenia, °C
n-pentan	36,1
2-metylobutan	27,8
2,2-dimetylopropan	9,4

Zadanie 539/(2pkt) Pr. I/2009/A1

Napisz ’

Tablice chemiczne, Wyd. Adamanlan, 1997, str. 193

półstrukturalne (grupowe) 2-metylobutanu i 2,2-dimetylopropanu.

2-metylobutan	2,2-dimetylopropan

131