�egna�ek3

Ćwicząc wyhhc uytnic warto kierować s»ę następującymi uwagami':

-    roe wracać do przeczytanych już słów;

-    ci^iać tylko ocnmi;

po u\'bkim prtcciytanin pewnej partit tekstu noleły odtworzyć w pamięci zawarte w tekście myśli, czyli zorientować się. czy rozumiemy przeczytany lektt:

-    czytając furt£ się coraz szybciej rozumieć czytany tekst;

-    zawsze patrzeć na górną czcić czytanych wyrazów, a nic na dolną.

Ponadto Stanisław Karaś w cytowanej już pracy proponuje ćwiczyć szybkość

c *3 tanie w następujący sposób:

„Przez pięć minut należy starać się czytać bardzo szybko, ogarniając wzrokiem możliwie dużo słów. a następnie powtórzyć sobie w pamięci przeczytany tekst i sprawdzić oraz zanocować, ile się przeczytało. W ten sposób prowadząc ćwiczenia z tą samą książką przez trzy lub cztery tygodnie - oczywiście czytając za każdym razem inny jej fragment - można ćwiczyć szybkie czytanie, a jednocześnie kontrolować dokonywany postęp w czytaniu i rozumieniu tekstu***.

W początkowej fazie ćwiczeó należy dążyć do ogarniania wzrokiem coraz większej liczby stów Przy perfekcyjnym opanowaniu techniki czytania oczy powinny poruszać się nic r lewej do prawej strony książki, lecz z góry na dół.

Wybór tekstu do takiego czytania nie powinien być przypadkowy. Należy wybierać do tego edu teksty z podręczników lub z literatury zalecanej, których Znajomość jest nam aktualnie potrzebna. Nie powinny być to jednak teksty zbyt trudne, nasycone naukową terminologią i definicjami.

Nic należy zapominać jednak o tym. że szybkie czytanie nic powinno być celem samym w sobie, lec* jedynie środkiem*. Dlatego też w uczeniu się trudniejszych wiadomości, wymagających skupienia uwagi, czy też zrozumienia podstawowej terminologii, szybkość czytania może mc odgrywać żadnej roli. W takich przypadkach wskazane jest nawet czytanie wolne, a nawet głośne (w przypadku tzw. „słuchowców**. to jest osób. które lepiej przyswajają sobie wiedzę, leiedy słyszą poszczególne słowa).

Praca z książką Jako metoda kształcenia nic może być sprowadzano tylko do umatjętncrtci czytania, choćby miało ono osiągnąć nąjwyżazy stopień biegłości. Cel m ma znaczenie x punktu widzenia przygotowania (wdrożenia) uczniów ozy studentów do edukacji ustawicznej, ale jest to tylko cel pośredni. Cel główny wprowadza się. oo było już sygnalizowane, do opanowania nowego materiału lub jego poszerzenia i utrwalenia.

W pracy z książką nad oponowaniem nowego matcnulu (także w pr/.ypadku poszerzania czy pogłębiania materiału programowego) możnu wyodrębnić cztery

't Karate* aa. a łM6.

'lUśaasM

■; a-dr . CAwfaw i Ty. Warszawa 1975, a W

Iitap wstępny polega na nowiątsmu <k» tn*ci «crr*ntc) psotnych ułatwią zrozumienie treści zawartych w danej Imążce

litap pierwszy obejmują uwaim czytanie całego lekita * pełny* zrozumieniem jego treści. Może być to niwa krikakrotne cryurni om wykorzystywanie związanych z tekstem msp, rysunków, wykirtów. a mwet równacie** wykonywanie odpowiednich szkiców (np. terma), podkreśli* i rómcpt rodaja znakowania na marginesie tekstu itp.

Btop drugi obejmuje analizę prreczytmefo Ickatu, wystoaslyBiwame wiadomości, zrobienie notatek oraz wykonanie ewentualnych ćmcaeś Ht tym etapie należy wydobyć z przeczytanego tekstu treści najwsmcjue. tatsłfc podobieństwa i różnice (np. w definiowaniu niektórych pojęć. w prczrnurwutytfa poglądach różnych autorów w omawianej kwestii itp.),

Etap trzeci polega na powtórzeniu i utrwaleń— opnaowancyo nwmfa W powtórzeniu powinno się dążyć do ujmowania poznanych ntići * U mymi słowami oraz ich kojarzenia z wiadomościami z innych przednaotó* Wb daediio.

Bardzo ważną sprawą w pracy t książką jest robienie notatek. Uśacjętbótt robienia notatek zaliczana jest do jednych z podstawowych umiejętności mrod/Kł-nego uczenia się, bez której skuteczność tego uczenia wę byłaby nicwida. frsws. dzenie notatek z książki (podręcznika) prowadzi w rezultacie do przyrptewno uczenia się. ale także pośrednio wpływa na kształtowanie koncentracji uwagi oaz rozwijanie zainteresowań problematyką zawartą w danej książce. Przyczynia ię ponadto do kształtowania umiejętności wyodrębniania z treści książki (podręczniki) problemów najbardziej istotnych i przedstawienia Kh wbstyua ikwaini w różnych formach (planu, streszczenia, referatu itp.)

Notatki powstałe w rezultacie pracy z książką mogą przybierać rdtną lamę Do najczęściej spotykanych należą':

-    notatki bibliograficzne lub btbliografożiłb weratyjne;

-    notatki terminologiczne;

-    wykazy wątpliwości i niejasności;

-    notatki zawierające zestawienia cytatów,

-    notatki z danymi faktograficznymi; plany, tezy. streszczenia; wyciągu

-    oceny przestudiowanego materiału;

-    schematy opracowywanych zagadmen. luźne uwagi dotyczące jakiegoś zagadnienia.

Nie wszystkie ż wymienionych notatek mogą być »ykanystyraac w jaka-kowym stopniu w edukacji. Ich wykorzystanie zaleicć będne przede •tryufaaod szczebla edukacji. Innych notatek można wymagać od ocaś* ukól kakqtk a innych od studentów.

' S Rudnisńakl, /WAWo^u i SraImI m