wyj*cia tub do odpowiedniej ramld korektywnej, wyjaśniającej przyczyny pomyłki:
- Program rozgałęziony powinien umożliwiać uczniom zdolniejszym opano-war.-c danych treści krótszą drogą (indywidualizowanie treści oraz tempa uczenia nę);
- Siopreó nudności opanowywanych przy pomocy tego programu treści powinien stopniowo wzrastać;
- Treść ramek korektywnych powinna wynikać z analizy błędów popełnionych przez osoby uczące się przy wykorzystaniu tego programu;
- Pojęcia, twierdzenia, prawu, zasady i inne fundamentalne treści znajdujące się » tym programie, trzeba eksponować w różnych ujęciach w powiązanych 2t sobą merytorycznie ramkach tekstu, a w ramkach korektywnych umieszczać przykłady wyjaśniające trudniejsze kwestie lub pojęcia.
Program mieszany powstał również juko antidotum na krytyką zarówno programu liniowego, jak i rozgałęzionego. Prezentowany jest on w dwóch wariantach, jako;
a) metoda shcflicldzlca;
b) metoda blokowa
W metodzie shefficldzkiej przyjęte są następujące założenia: Materiał nauczania dzieli się na różne pod względem objętości dawki (porcje), które warunkowane są przede wszystkim celami dydaktycznymi i merytorycznymi właściwościami tematu;
- Uczący są udziela odpowiedzi - zarówno drogą wyboru, jak i wypełniania znąjdtgącycfa się w tekście luk;
- Do treści znajdujących się w następnej ramce nic można przejść dotąd, dopóki nie opanuje się dobrze treści zawartych w ramce poprzedniej;
- Treści poszczególnych ramek są zróżnicowane stosownie do zdolności uczących się oraz ich zaawansowania w nauce:
- Należy przestrzegać zasady stopniowania trudności oraz trwałości zdobywanej wiedzy.
Program opracowany w wariancie metody blokowej składa się z kilku bloków, stanowiących swoiste cegiełki, z których można budować programy o różnej —Liw ja. Najczęściej są to następujące bloki’:
- informacyjny fi);
- problemowy
- hnosy informacyjny (Tf);
- testowy problemowy (TP):
- korektyiro-tnformacyjny (KI);
- korekty wiju-problemowy (KP). 1 2
Teksty programowane (programy) mogą być eksponować a pomocą podręcz* nlfc4iv oraz odpowiednich programów komputerowych Przykładem takiego podręcznika może być np. podręcznik Cz. Kupiiiewrca Podsto*y dydaktyki oyólnti Wersja prograntowwia (1973),
Nauczanie programowane w połączeniu ź odpowiednio opracowanymi pojn-mami komputerowymi z pewnością w przyszłości znajdzie omzc munowtnt mi jest to obecnie.
W niektórych podręcznikach z zakresu dydaktyki, wdród metod służących um-laniu zdobytych w procesie kształcenia wiadomoóci, wymieniane jest powti-riaaie jako samodzielni metoda.
W.P. Zaczyński do metod utrwalania materiału (wiadomotci) zaltczi: u e z c 11 e się na pamięć, powtarzanie oraz ćwiczenie jakoodnanę powtarzania'. Z kolei S. Nalaskowski w tej grupie metod omawia tylko powta-r z a n i c. choć. kończąc jego charakterystykę, pisze J...| należy t« pamiętać o tyią że nie tylko ono przyczynia się do utrwalenia wiedzy. Wszelkie ć w i c z e n I a, db których powtarzanie jest tylko wstępnym krokiem, są również ważnym środkiem utrwalania i uzyskiwania wyników nauczania"3. U Cz. Kupuiewieza metoda ta me występuje samodzielnie, bo wymienia on w tej grapie (metod służących uwalenia przerobionego materiału) metody: asymilację treści utworu oraz ć w i c z c n i c, ale pierwsza z nich polep na powtarzaniu danych w treści w stale zmienianych układach2.
JuZ tylko z powyższej analizy wyraka, ze wśród teoretyków dydaktyki nic mi jednolitych poglądów co do tego, czy powtarzanie jest odrębną metodą czy tylko składnikiem (czynnością składową) innych metod, jak np. ćwiczeń czy treningów. Nie ulega przecicZ wątpliwości. Ze zarówno ćwiczenie, jak i trening polep ■powtarzaniu. Z tym że bedyi frening kojarzył się przede wszystkim z upmnamcm sportu, stanowił jego istotę. Obecnie z treningiem ramy do czymcm w m dziedzinach Życia (mówi się np. o treningu psychologicznym). W tym celu konstruowane są odpowiednie urządzenia zwane trenażerami (np. trenażer do nauki pilotażu). Trening zatem częściej odnoszony jest do ksznbowima araejętnoSci praktycznych. z których część w rezultacie wielokrotnego powtarzania przenda & w nawyk. Dotyczy to umiejętności stosunkowo prostych, mewyragających zaangażowania świadomości. Natomiast ćwiczenie wydąjc się być pojęciem szerszym obejmującym zarówno czynności o charakterze praktycznym, jak i teoretycznym. Służą mu nie tylko utrwalania wiedzy, ak również jej pozyrinwa—aoi—» rzaniu i pogłębianiu*,
'WH.Zauytaki.op.eM W jPo* S N4Utom*j.opc*.i Iłt Ca Kupnie* ic/, op cii, £ IJX 'l Kalatom*!.
«y«b Maków oraz całej metody blokowej wraz ai
asm w podręczniku Cz- Kupisie wieża Dydaktyką