0069

54

ŚWIĘTO rEŁK; LAMBERT; G USC EL W.

1. 11. 12. 12 a.

razie jeszcze za życia Mieszka I został wystawiony, przeto jako najpóźniejszą datę, którą śmierć Świętopełka określoną być może, przyjąć należy rok 992, przed 25 maja^ł).

12. Lambert.

Mówiąc o dzieciach Mieszka I z Ody, wyraża się Thietmar²) w sposób następujący. Hec g.enuit viro

suimet tres Jilios, Miseconem, Suentepulcum et...... W miejscu, w którem miało być wypisane imię trzeciego

syna, zostawał Thietmar wolny odstęp, który dopiero ręka XVII wieku wypełniła, dopisując wyraz Bolizłauum. Że to uzupełnienie jest nieprzydatne dla historyi, dowodzić nie potrzeba; pisarz owego czasu nie mógł już znikąd zaczerpnąć wiadomości, jak się nazywał trzeci syn Ody; prawdopodobnie miał on tu na myśli Bolesława Chrobrego, o którym mógł wiedzieć, że był synem Mieszka, przepomniawszy jednak o fakcie, podanym przez samego Thietmara³), że matką jego była Dubrawka. Przyjmując hipotezę, że owym niewymienionym przez Thietmara synem był Bolesław, stworzylibyśmy nadto inną jeszcze trudność; musielibyśmy bowiem przypuścić, że dwu synów Mieszka równocześnie żyjących, jeden z Dubrawki, drugi z Ody, nosiło imię Bolesławów, co jest w każdym razie wielce nieprawdopodobnem. Zapatrywanie dawniejszych historyków, jakoby w Żywocie św. Romualda⁴) jeden z synów Mieszka nazwany był Bolesławem, jest błędne (II. 2). Nie ma tedy żadnej podstawy do uzupełnienia owej luki wyrazem Bolizlcnius.

Niemniej też bezpodstawnem jest uzupełnienie luki wyrazem Wlodouehts^h) (I. 12 b.).

Bez wątpienia jedynie trafne uzupełnienie da imię Lambert, wymienione w akcie Darowizny (Iniezna jako imię jednego z synów Mieszka i Ody. Gdy bowiem nie można go odnieść do żadnego z dwu pierwszych synów z tegoż małżeństwa (I. 10. 11.), Thietmar zaś wyraźnie trzech tylko synów daje Odzie, przeto nie może podlegać wątpieniu, że odnosić się ono może tylko do trzeciego z rzędu syna, owego właśnie, którego imienia Thietmar nie podał. Czy obok imienia zachodniego używał Lambert jeszcze innego imienia słowiańskiego. niewiadomo: zdaje się wszelako, że nie; albowiem w akcie Darowizny Gniezna pierwszy syn Mieszka i Ody przywiedziony jest pod swem imieniem słowiańskiem (Mieszko), zaczem i trzeci, gdyby je był w rzeczywistości nosił, byłby je tamże zatrzymał. W każdym razie nie ma najmniejszej podstawy do przypuszczenia, jakoby Lambert nazywał się po słowiański! Kazimierzem⁰).

Ponieważ poprzedni syn Świętopełk nie mógł się urodzić przed r. 981, przeto dla Lamberta z przyczyn poprzednio (I. 10.) wyjaśnionych przyjąć można rok 982 jako najwcześniejszą datę urodzin.

Że Lambert przeżył ojca, wykazaliśmy powyżej (I. 10). Czy zapiska Nekr. Moellenb. ~) pod dniem 18 maja: Lambertus occisus odnosi się do niniejszego Lamberta⁸), rozstrzygnąć niepodobna; w Niemczech bowiem imię to jest bardzo pospolitem, zapiska może tedy dotyczyć jakiejkolwiek innej osoby.

12 a. [G u n c e 1 i nj.

V trzech miejscach swmjej kroniki wymienia Thietmar Guncelina, margrabiego miśnijskiego, jako brata Bolesława Chrobrego, i tak: pod r. 1002: vix impetrans (Bolizlarus), ut hec (Miśnia) fratri suo Guncelino da-retur⁹); pod r. 1003: Bulizlauus... per nuncios suimet Guncilinum fratrem ortatur¹⁰); pod r. 1009: (cesarz Henryk) questus est (Guncelinum) maiorem apud Bolizlavum fratrem yraciam hactenus habuisse, quam ei deceretⁿ). Nie może ulegać wątpieniu, że ivyraz frater, w ustępach tych użyty, nie oznacza przenośnie tylko sprzymierzeńca, druha i t. p., ale rzeczywisty stosunek pokrewieństwa czy powinowactwa¹²). Z drugiej strony wiadomo, że Guncelin miał przyrodniego brata Ekkeharda I margrabiego miśnijskiego i prawdopodobnie ro

li Ze Świętopełk nie żył w chwili wystawienia niniejszego aktu, przypuszcza też Lelewel, Pol. wiek. śred. II. 71.— 2) Chroń. i)(i. — 3) Ibid. 81. — 4) Mon. Pol. I. 326. — 3) Jak chce Palacky, Gesch. Bohra. 1. 252; Lappenberg w Mon. Germ. SS. III. 784 uw. 40; Kurze, w nowem wydaniu Thietmara 96 uw. 1. — 6) Jak przyjmują B i e i o w s k i, Syn. Chr. 20 i n.; Wagilewicz, Geneal. 35. Por. jeszcze II. //. — — ") Schannat, Ylndemiae I. 140. — 8) Jak przypuszcza Abraham, Organ kość. w Pol. 26. uw. 4. — Bj Chroń. 117. — 10) Ibid. 127. — H) Ibid. 166. — 12) Por. Posse, Cod. dipl. Sax. reg. A. I. 30 uw. 180.