007101

94

suche płótno lniane i zawinąć niem po wierzchu mokrą opaskę). Im dokładniej i jednostajniej zrobione zawijanie, tern pewniej oczekiwać należy najlepszego rezultatu. Niektórzy zawijanie to (opaskę i kocyk) przewiązują po wierzchu kilka razy taśmą lub sznurkiem; nie sprzeciwiam się temu postępowaniu, przeciwnie gorąco je zalecam, gdy przez to zawiązanie opaska dokładnie przylega do ciała. Gdy chory zrobił tak to zawijanie małe, przykrywa się dobrze kołdrą albo pierzyną (Plumeaux).

Kiedy .opaskę zimną zawiniemy na ciało, wówczas sprawia ona najpierw dreszczyk, który szybko przechodzi. Wkrótce wywięzuje się przyjemne ciepło. Skoro tylko opaska mokra rozgrzeje się, i sukno, koc lub suche płótno owinięte po wierzchu, wówczas ciepło to sprawia wydzielanie wszystkiego złego z ciała. Gdy zawijanie zrobione było dokładnie, wtedy koc będzie cieplejszym i wilgotniejszym aniżeli właściwa opaska mokra. On to wchłania w siebie najpierw wyziewy. Jak para wznosi się w powietrze, tak wyparowanie z ciała przez wilgotną opaskę przenika do suchego koca. Jasny na to dowód miałem, gdy zamiast wełnianej okrywy dałem po wierzchu suche płótno lniane, które stało się tak wilgotnem, jak i zamaczana opaska; tak to bywają ciecze ciała przyciągane do opaski.

Działalność opaski krótkiej poznajemy najlepiej wtenczas, gdy się ją po zdjęciu płócze we wodzie. Przed założeniem opaski płótno jest tak czyste, że przy zamaczaniu nie brucze wody, po zdjęciu, gdy je wypłóczemy we wodzie, zabrudzi ją całkowicie. Często zdarza się nawet, że płótno nabierze zupełnie żółtej farby, podobnej do tej, jaką mają chorzy na żółtaczkę, a wtedy ciężko ją wywabić, chyba kładąc płótno do blichowania na trawie, albo w zimie wystawiając na mróz.

Zawijanie małe używa się przedewszystkiem do rozmiękczenia wszelkiego rodzaju zastoin, do rozpuszczania i do wydalania. Gdy wątroba obrzmiała, opuchła śledziona, gdy są zastoiny w brzuchu lub nerkach, albo gdy chce utworzyć się wodna puchlina, lub nagromadziło się za wiele gazów, krótko gdy w brzuchu jakikolwiek nieporządek, tworzą się zastoiny albo

Zawijanie małe albo opaska krótka.

\\v pocycyi leżącej, gdy ją drugi zakłada).