{F}iałocerkieu).
BIAŁOCERKIEW.
Na rozległej równinie po obu brzegach Rosi i nad jej dopływem Rot-ką, leży Białocerkiew.
Początek miasta kryje się we mgle podaniowej.
Według jednego podania Białocerkiew miała otrzymać swoje nazwisko od cerkwi z brzozowego drzewa, w dawnych wiekach zbudowanej.
Według zaś innej legendy, kozak pewien nazwiskiem Mołodeć miał zabić zbójczynię Biłą, która z szajką swą w okolicy rozbijała. Skarby znalezione przy niej użyte zostały na zbudowanie cerkwi, którą biłą. czyli białą, od zbójczyni przezwano.
Miasto, położone na samym „szlaku czarnym" z trudnością mogło się zasiedlić. Wreszcie Fryderyk Broński, wojewoda Kijowski1, dla poskromienia wycieczek tatarskich, zakłada tu zamek.
Stał się zamek latarnią morską i jaskinią schronienia dla mieszkańców stepowych tego kraju. ,
Stąd najpierwej Ukraina bywała ostrzegana o zbliżaniu się Tatarów, którzy, jak kronikarze piszą, „zaglądali tu jak psy do kuchni".
Za staraniem tutejszych starostów, ludność zewsząd tu ściąga i osiada, pod warunkiem kilkunastoletniej woli, czyli słobody.
130