409
to zaś część przedmiotu, którą naraz widzieć można, czyli tak zwane pole widzenia, zmniejsza się w miarę powiększania, albowiem dla rozchodzenia się promieni, występujących z takićj soczewki, i dla małego otworu źrenicy naszego oka dostaje się do niego od przedmiotu tylko to światło, którego główne promienie bardzo małe kąty z osią soczewki zamykają. Nareszcie dla małego otworu soczewki samej, mającej bardzo krótką odległość ogniskową, niepodobna jasności obrazu podnieść wyżćj pewnej granicy, nie wystarczającej często do należytego bada-nia drobnych przedmiotów.
Dla usunięcia tych bardzo dokuczliwych niedogodności przypatrujemy się lupą nie wprost przedmiotom samym, lecz ich obrazom powietrznym, przez soczewkę zbierającą wywołanym i wskutek tego już znacznie powiększonym. Powiększenie, na tej drodze osiągnięte, oznacza się przez iloczyn z liczby powiększenia lupy i z liczby powiększenia, sprawionego pierwszą soczewką, która daje ów obraz powietrzny; zatem przez zestawienie soczewek, mających większe odległości ogniskowe i zarazem większe otwory, nie trudno osiągnął; ten sam skutek, jak Ożywając szkiełka o bardzo małej odległości ogniskowej i małym otworze. Na tej prostej zasadzie polega też urządzenie łożonego mikroskopu, który w najprostszej swój postaci skła-da się z dwóch soczewek zbierająćych, z których jedna, zwróco-na ku przedmiotowi, mająca krótkie ognisko, zowie się szkłem Przedmiotowem czyli objektywą i daje obraz przedmiotu, znajdującego się zewnątrz jej odległości ogniskowej, drugą zaś, mniej zbierająca, szkłem ocznem, jako przypadająca blisko oka, Patrzącego się przez taki przyrząd na obraz, leżący wewnątrz Jćj ogniskowej. Fig. 226 {na nast. sir.) przedstawia bieg promieni światła i tworzenie się obrazów w drobnowidzu tego ro-dzaju, sprowadzonym do dwóch tylko szkieł tu wymienionych. Mały przedmiot sr leży bardzo blisko głównego ogniska objek-D'v>7 ab, lecz zawsze cokolwiek dalej, niż odległość ogniskowa; °braz więc przez nią na drugićj jej stronie utworzony RS, odwrotny i bardzo zwiększony, pada w takie miejsce przed lupę ^c, służącą tu za szkło oczne, iż oddalenie jego od tejże lupy Jest mniejsze, niż jej ogniskowa. Wskutek tego oko, patrzące Przez rurę, w której te dwa szkła są umieszczone, widzi go po-Fizylta T. II 52